زینب السادات نظام الدینی - دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
بهنوش جعفری - دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز
سید امین جزایری - شرکت فولاد اکسین خوزستان

مقدمه: مطالعات انجام‌شده درزمینه حوادث صنعتی نشان داده است که خطای انسانی مهم‌ترین و اصلی‌ترین نقش را در بروز حوادث دارد. به‌طوری‌که طبق بررسی‌های صورت گرفته 60 الی 90 درصد حوادث درنتیجه مستقیم خطاها و اشتباهات انسانی به وقوع می‌پیوندند. بنابراین در این پژوهش خطاهای انسانی اپراتورهای جرثقیل‌های سقفی صنعت فولاد به روش ارزیابی و کاهش خطای انسانی شناسایی و آنالیز گردید. روش کار: این مطالعه از نوع توصیفی- مقطعی می‌باشد که در اپراتورهای جرثقیل‌های سقفی یکی از صنایع فولاد خوزستان طی مدت 5 ماه موردبررسی قرار گرفت. در این مطالعه وظایف اپراتورهای 18 جرثقیل سقفی کابین دار و کنترلی موجود در شرکت به روش HTA مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت و سپس با به‌کارگیری روش HEART احتمال خطای انسانی برای هر وظیفه به‌صورت کمی محاسبه گردید. یافته‌ها: نتایج نشان داد که از مهم‌ترین عوامل مؤثر در بروز خطای انسانی در هر دو نوع جرثقیل‌های سقفی کابین دار و کنترلی می‌توان به عدم درک ریسک، شرایط روحی و جسمانی نامناسب اپراتورها و مختل شدن چرخه‌ی طبیعی خواب اشاره کرد. نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به‌دست‌آمده می‌توان نتیجه‌گیری نمود که روش HEART در رتبه‌بندی وظایف ازنظر بزرگی احتمال خطا موفق بوده است. به‌منظور کاهش خطای انسانی، بهبود عملکرد کارکنان و جلوگیری از بروز خطای ناشی از عوامل انسانی، راهکارهای کنترلی مانند تدوین و نظارت بر اجرای دستورالعمل‌های کاری مناسب، بهبود کیفیت آموزش کارکنان، رعایت قوانین و مقررات، نوبت‌های کاری منظم و تدوین برنامه‌هایی جهت کاهش استرس احتمال بروز خطا و ... پیشنهاد می‌شود

Human Error, HEART, Overhead Cranes, Steel Industry, خطای انسانی, HEART, جرثقیل های سقفی, صنعت فولاد