علیرضا قربانپور
صابر عطاری
یوسف بابایی مسدرقی

چکیده مقدمه: آگاهی از موقعیت و وضعیت بیمار برای کادر پزشکی ضروری است. این آگاهی نیازمند طبقه ­بندی و اولویت‌­بندی مؤثر عملکردهاست تا خطای انسانی کمتر شود. عوامل مختلفی با آگاهی موقعیتی در متخصصین مراقب سلامت، به‌ویژه در اتاق‌های عمل جراحی در ارتباط هستند. این مطالعه مروری به بررسی فاکتورهای تأثیرگذار بر آگاهی موقعیتی کارکنان سلامت اتاق‌های عمل پرداخته‌ است. روش ­بررسی: . تمام  مقاله های مرتبط با  اگاهی  موقعیتی در محیط اتاق عمل  در بین  سالهای 2010 تا 2018 مورد مطالعه  قرار گرفتند، برای جستجو، از پایگاه­های اطلاعاتی خارجی Scopus، Google scholar ، web of science و PubMedو از پایگاه‌های داخلیSID، (Iran medex)، (Magiran)، (Medlib) و (Civilica) استفاده شد. برای جستجو در این پایگاه­ها از کلید­واژه­های: situation awareness، operating room surgery، nurse، Healthcare specialist، Hospital health staff به صورت جداگانه وترکیبی استفاده شد، با توجه به معیار ورود به مطالعه که درنظر گرفتن انطباق هدف آن با معیارهای مرتبط با آگاهی موقعیتی در اتاق عمل بود، مقالات مورد نظر انتخاب گردید. یافته‌ ها: با توجه به معیارهای انتخابی تعریف شده، 6 مقاله حائز شرایط ورود به مطالعه شدند. مستندات موجـود مربـوط به بازه زمانی سال‌های 2013 تا 2018 است که از نظر روش­ کار و نتایج حاصله با یکدیگر مقایسه شدند. به صورت کلی با تقویت آگاهی موقعیتی کارکنان اتاق عمل، آن‌ها می­توانند وضعیت حال حاضر بیمار را در نظر بگیرند، موقعیت و وضعیت محیط و هم­چنین شرایط بیمار و خود را درک کنند و توانایی پیش­بینی وضعیت آینده را با توجه به دو مرحله­ی قبل داشته باشند. نتیجه ‌گیری: چهار عامل آموزش، فاکتورهای صوتی، تجهیزات و ویژگی­های فردی بیش­ترین تأثیرگذاری را بر آگاهی موقعیتی داشتند. آموزش به کارکنان، استفاده از موسیقی­های ملایم، مانیتورهای تلفیقی، حرکات بدنی در هنگام کار و کارکنان باتجربه ازجمله عوامل تاثیرگذاری هستند که در میزان آگاهی موقعیتی افراد در اتاق عمل نقش مهمی ایفا می­کنند. عامل اصلی در افزایش سطح آگاهی موقعیتی، تجربه عملی یا انتقال این تجربه از طریق آموزش است. این مهم موجب شکل‌گیری یک مهارت ذهنی پایدار در متخصصین مراقبت سلامت می‌شود که به نوبه موجب افزایش سطح آگاهی موقعیتی می‌شود.

Situational awareness, Operating room, Surgery, Cognitive ergonomics, آگاهی موقعیتی, اتاق عمل, جراحی, ارگونومی شناختی