تجربه‌های برون‌سپاری در بخش بهداشت و درمان: یک مطالعه مروری

زمینه و هدف: برون‌سپاری یکی از روش‌ها و ابزار‌های اقتصادی جهت واگذاری خدمات در راستای افزایش اثربخشی و کارایی است. در خصوص سیاست‌های برون‌سپاری، شناسایی تجارب و سوابق برون‌سپاری حائز اهمیت و توجه به آن ضروری به نظر می‌رسد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه‌های برون‌سپاری در بخش بهداشت و درمان ایران، اقدام به مرور مطالعات موجود در این زمینه کرد. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع مطالعه مروری سیستماتیک است. جهت جستجو برای بهره‌گیری از اطلاعات موجود در بانک‌های اطلاعاتی فارسی (Magiran، SID، مجلات بیمارستانی و آموزش پزشکی، دستوالعمل‌ها و ابلاغیه‌ها) و خارجی (Google Scholar، PubMed، Scopus) با کلیدواژه‌های برون‌سپاری، بخش خصوصی، خرید خدمت، مشارکت دولتی-خصوصی (outsourcing ، private sector،purchasing ، contracting،public-private participation) در بازه زمانی 2000 تا سال 2018 اقدام شد. در مجموع 2972 مقاله یافت شد. تعدای از مقالات پس از بررسی عنوان و چکیده آن‌ها، از مطالعه حذف شدند. برخی از مقالات هم که متن کامل آن‌ها در دسترس نبود نیز از مطالعه خارج شدند. همچنین در بررسی و مطالعه مقالات، مقالاتی که در حیطه برون‌سپاری بخش بهداشت و درمان نبودند، از مطالعه حذف گردیدند. در مجموع  25 مقاله با معیار‌های ورود به مطالعه (شامل تمامی مقالات چاپ شده در داخل و خارج از ایران در بازه زمانی 2000 تا 2018 در زمینه برون‌سپاری حوزه بهداشت و درمان با زبان‌های فارسی و انگلیسی) مرتبط بوده و مورد بررسی و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: مطالعات مورد بررسی نشان دادند که در اکثر موارد برون‌سپاری در سطح خدمات بهداشتی و درمانی تا حد زیادی باعث بهبود کیفیت، رضایت بیماران و کارایی شده است. این امر حاکی از آن است که طرح کاهش تصدی گری در مواردی به اهداف از پیش تعیین شده خود دست یافته است، و در زمینه‌هایی نیز موفق عمل نکرده است که خود نیازمند شفاف سازی و بازنگری درست برای عملکرد هر چه بهتر برون‌سپاری دارد.  نتیجه گیری: بیمارستان‌ها باید توجه داشته باشند که در صورت واگذاری یک واحد و انتقال آن به قسمت‌های غیرمرتبط با تخصص آن‌ها در حقیقت نمی‌توان موفقیت واگذاری در ارتقای کارایی و اثربخشی و کاهش هزینه‌ها را به طور کلی و مطلق پذیرفت. باید توجه داشت سیاست‌های برون‌سپاری برای موفقیت هر چه بهتر در سطح بهداشت و درمان نیاز به پیش فرض و الزاماتی دارد که توجه به آن‌ها برای سیاست گذاران لازم و ضروری است.

Keywords:

Outsourcing , Assignment , Hospital , Health , Review , برون‌سپاری , واگذاری , بیمارستان , بهداشت و درمان , مطالعه مروری