مهناز مایل افشار - گروه مدیریت خدمات بهداشتی- درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران
مهدی معمارپور - گروه مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران

بررسی علل خطاهای دارویی و عدم گزارش‌دهی آنان از دیدگاه پرستاران: یک مطالعه موردی مهناز مایل افشار‌۱*‌، مهدی معمارپور۲   ۱. دانشجوی دکترا، گروه مدیریت خدمات بهداشتی- درمانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران ۲. دانشجوی دکترا، گروه مهندسی صنایع، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، تهران، ایران * نویسنده مسئول: تهران، خیابان ولیعصر ابتدای نیایش، مرکز آموزشی تحقیقاتی و درمانی قلب و عروق شهید رجایی تلفن: ۲۳۹۲۳۱۳۶ - ‌ ۰۲۱                               Email: mahnazmayelafshar@yahoo.com             چکیده: مقدمه: دارو رایج‌ترین کالای درمانی مصرفی در واحدهای ارائه کننده خدمات سلامت است. اجرای صحیح دستورات دارویی، بخش مهمی از فرآیند درمان و مراقبت بوده که جزء اصلی عملکرد پرستاران و کادر درمان می‌باشد و  بروز اشتباهات دارویی می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی در سلامت شده و تهدیدی برای ایمنی بیماران محسوب گردد. این پژوهش با هدف بررسی علل خطاهای دارویی و عدم گزارش‌دهی از دید پرستاران انجام شد. روش بررسی: مطالعه حاضر از نوع توصیفی- تحلیلی بود که به صورت مقطعی با استفاده از گزارش‌های خطاهای دارویی که به واحد اعتباربخشی بیمارستان منتخب در بازه زمانی ۱۳۹۰-۱۳۹۶ ارسال شده بودند و نیز تکمیل پرسشنامه توسط ۱۰۲ پرستار که به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شده بودند، در یک بیمارستان تخصصی قلب در شهر تهران انجام شد. از آزمون‌های آماری من ویتنی و کروسکال - والیس استفاده شد. یافته‌ها: مهم‌ترین علل موانع گزارش‌دهی خطاهای دارویی از دیدگاه پرستاران به ترتیب اهمیت، شلوغی و ازدحام بیماران بخش (٢٩/٦%) ترس از تنبیه انضباطی (٢٧/٧%) بود. در ایجاد خطاهای دارویی نیز خستگی زیاد ناشی از کار اضافی پرستار (٤٠/٢%)، تراکم زیاد کار و کمبود تعداد پرستار نسبت به بیمار در بخش (٣٨/٢%) از مهم‌ترین دلایل عنوان شدند. بحث و نتیجه‌گیری: به‌کارگیری یک برنامه آموزشی مناسب توسط مدیران حوزه سلامت جهت توجه به فرهنگ ایمنی بیمار و همچنین  توانمندسازی پرستاران می‌تواند در کاهش میزان خطا مؤثر باشد.   واژگان کلیدی: خطاهای دارویی، ایمنی دارو‌، موانع گزارش‌دهی، بیمارستان تخصصی، بیمارستان آموزشی، پرستاران   ارجاع: مایل افشار‌ مهناز‌، معمارپور مهدی. بررسی علل خطاهای دارویی و عدم گزارش‌دهی آنان از دیدگاه پرستاران: یک مطالعه موردی. مجله پژوهش‌های سلامت محور ۱۳۹۷؛ ۴(۳): ۵۹-۲۴۵.               

Medication errors, Medication safety, Reporting barriers, Specialty hospital, Educational hospital, Nurses, خطاهای دارویی, ایمنی دارو‌, موانع گزارش‌دهی, بیمارستان تخصصی, بیمارستان آموزشی, پرستاران