عوامل مرتبط با مصرف سیگار در بین دانشجویان: کاربرد نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده توسعه‌یافته

اهداف: امروزه شیوع مصرف سیگار در بین دانشجویان رو به افزایش است. هدف پژوهش حاضر، تعیین عوامل مرتبط با مصرف سیگار در بین دانشجویان با استفاده از تئوری رفتار برنامه‌ریزی‌شده توسعه‌یافته بود. ابزار و روش‌ها: این مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع مقطعی در سال 1396 در بین 360 نفر از دانشجویان دانشگاه‌های شهرستان ملایر که به روش نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌ای انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش‌نامه‌ای مشتمل بر متغیرهای دموگرافیک و سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده بود که به روش خود-ایفا تکمیل شد. داده‌ها از طریق نرم‌افزار SPSS 19 و با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون خطی و تحلیل رگرسیون لجستیک مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته‌ها: سازه‌های کنترل رفتار درک‌شده (0.402-=β)، نگرش مثبت به مصرف سیگار (0.164=β) و سبک تربیتی والدین (0.143-=β) به ترتیب پیشگویی‌کننده قصد مصرف سیگار بوده و مجموعاً 32% واریانس تغییرات قصد رفتاری مصرف سیگار را تبیین نمودند (p<0.05). همچنین سازه‌های قصد رفتاری (0.135=β) و کنترل رفتار درک‌شده (0.098-=β) به ترتیب پیشگویی‌کننده مصرف سیگار در بین دانشجویان بودند و مجموعاً 40% واریانس تغییرات رفتار مصرف سیگار را تبیین نمودند (p<0.05). نتیجه‌گیری: نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده توسعه‌یافته برای شناسایی عوامل تاثیرگذار بر مصرف سیگار مناسب و مفید است. سازه‌های کنترل رفتاری درک‌شده، نگرش مثبت به مصرف سیگار و سبک تربیتی والدین به ترتیب پیشگویی‌کننده قصد مصرف سیگار، و سازه‌های قصد رفتاری و کنترل رفتاری درک‌شده پیشگویی‌کننده مصرف سیگار در بین دانشجویان هستند.

Keywords:

Smoking , Students , Behavior Control , Parents , مصرف سیگار , دانشجویان , کنترل رفتار , والدین