عوامل تعیین کننده فعالیت بدنی منظم در کارکنان شبکه بهداشت و درمان: کاربرد الگوی اعتقاد بهداشتی

سابقه و هدف: کم‌تحرکی یکی از ده علت عمده مرگ‌ومیر در جهان است که خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را دوبرابر می‌کند. الگوی اعتقاد بهداشتی از الگوهای موثر در پیش‌بینی رفتار فعالیت بدنی منظم است. هدف این مطالعه شناسایی عوامل تعیین‌کننده فعالیت بدنی منظم برای پیشگیری از بیماری‌های قلب و عروق با استفاده از الگوی اعتقاد بهداشتی بود. ابزار و روش‌ها: این مطالعه مقطعی (توصیفی- تحلیلی) در سال 1396 در بین کارکنان شاغل در یک شبکه بهداشت و درمان تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی ایلام اجرا شد. 163 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه استاندارد HBM-ISCS و پرسش‌نامه محقق‌ساخته بود که پس از بررسی و تایید روایی و پایایی برای گردآوری اطلاعات به کار گرفته شد. نهایتاً داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS 16 و آزمون‌های آماری همبستگی پیرسون، آنالیز رگرسیون چندگانه و آزمون ETA تجزیه ‌و تحلیل شدند. یافته‌ها: شدت درک‌شده و خودکارآمدی پیش‌بین‌های معنی‌دار برای انجام فعالیت بدنی منظم روزانه و هفتگی بودند. ضمن این که آنالیز رگرسیون چندگانه توانست 23.3% رفتار را پیش‌بینی کند. همچنین جنسیت، قوی‌ترین پیوند را با سازه موانع فعالیت بدنی و وضعیت تاهل و رسته شغلی قوی‌ترین پیوند را با سازه خودکارآمدی داشتند. تحصیلات هیچ ارتباطی آماری معنی‌داری با سازه‌های الگو نداشت و سن صرفاً با سازه‌های شدت درک‌شده و منافع فعالیت بدنی ارتباط آماری معنی‌دار داشت.  نتیجه‌گیری: شدت درک‌شده و خودکارآمدی قوی‌ترین پیش‌بین‌ها برای انجام فعالیت بدنی منظم روزانه و هفتگی براساس الگوی اعتقاد بهداشتی هستند.

Keywords:

Regular Physical Activity , Cardiovascular Diseases , Occupational Health Services , Biobehavioral Sciences , فعالیت بدنی منظم , بیماری‌های قلب و عروق , کارکنان نظام سلامت , علوم بیورفتاری