پیشگویی کننده های انجام رفتارهای پیشگیری کننده از پوکی استخوان در بین زنان: کاربرد الگوی فرانظری

سابقه و هدف: تغییر رفتار یکی از مهمترین استراتژی های قدرتمند برای پیشگیری از پوکی استخوان است . مطالعه حاضر با هدف بررسی رفتارهای پیشگیری کننده از پوکی استخوان در زنان مراجعه کننده به مرکز بهداشتی درمانی شهر فسا بر اساس الگوی فرانظری در شهر فسا انجام گرفت. مواد وروش ها: این مطالعه توصیفی تحلیلی از نوع مقطعی به صورت تصادفی بر روی 400 زن بالای 30 سال از مراکز بهداشتی شهر فسا انجام گرفت. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای شامل اطلاعات فردی ، آگاهی، مراحل تغییر، تعادل تصمصم گیری (موانع و منافع)، خودکارآمدی در دو قسمت فعالیت فیزیکی و دریافت غذایی کلسیم و چک لیست عملکرد فعالیت فیزیکی و عملکرد دریافت کلسیم بود. داده ها توسط  نرم افزار آماری  spss  نسخه22 و با استفاده از شاخص های توصیفی ( میانگین، انحراف معیار و ضریب همبستگی پیرسون) و آزمون های تحلیلی شامل تحلیل همبستگی پیرسون، آزمون کای دو، تی مستقل و تحلیل رگرسیون چند گانه خطی تجزیه و تحلیل شد و 05/ p< بعنوان سطح معنادار در نظر گرفته شد. یافته ها: در این مطالعه اکثریت شرکت کنندگان در ارتباط با عملکرد دریافت کلسیم (25/41%) و پیاده روی (25/46%) در مرحله پیش تفکر بودند. بین عملکرد پیاده روی و منافع ورزش (020,r=0/128 /0P=) و خودکارآمدی ورزش (032,r=0/184 /0P=) ارتباط معنی دار و با موانع درک شده (040,r=0/102 /0P=) و ورزش ارتباط معکوس وجود دارد. بین عملکرد دریافت کلسیم و آگاهی (001,r=0/194 /0P=) و خودکارآمدی دریافت کلسیم (032,r=0/125 /0P=) ارتباط مستقیم معنی داری وجود دارد. با موانع درک شده دریافت کلسیم (045,r=0/187 /0P=) ارتباط معکوس معنی داری وجود دارد. بطور کلی متغیرهای مورد بررسی 60/28 درصد از واریانس پیاده روی و 20/30 درصد از واریانس رفتار دریافت کلسیم جهت پیشگیری از پوکی استخوان را پیشگویی نمود. نتیجه گیری: با توجه به قدرت پیشگویی الگوی فرانظری در رفتارهای پیشگیری کننده از پوکی استخوان، توجه به سازه های این الگو درارتقاء رفتارهای تغذیه ای و فعالیت فیزیکی و ارائه آموزش های مربوط به آن توصیه می شود.

Keywords:

Preventive behavior , Osteoporosis , Trans-theoretical model , Women , رفتار پیشگیری کننده , پوکی استخوان , الگوی فرانظری , زنان