اثرات ازدحام ترافیک شهری سنندج بر تعیین کننده های اجتماعی سلامت از دیدگاه ساکنین و مطلعین کلیدی: یک مطالعه کیفی

سابقه و هدف: حمل و نقل و ترافیک که امروزه به عنوان یک پدیده سیاسی- اجتماعی نقش مهمی در کیفیت و ساختار اقتصادی – اجتماعی جوامع ایفا می نماید، یکی از بنیان های زندگی نوین شهری و نیازهای اجتماعی انسان را شکل می دهد. هدف از مطالعه حاضر تبیین دیدگاه های ساکنین شهر و مطلعین کلیدی از اثرات ترافیک و حمل و نقل درون شهری سنندج بر تعیین کننده های اجتماعی سلامت بود. مواد و روش ها: مطالعه بصورت کیفی و به روش تحلیل محتوی قراردادی انجام شد. شرکت کنندگان در پژوهش 22 نفر از ساکنین شهر و 8 نفر مطلع کلیدی بودند که به ترتیب در جلسات مصاحبه گروهی متمرکز (4 جلسه) و مصاحبه عمیق فردی مورد مصاحبه قرار گرفتند. روش نمونه گیری مبتنی بر هدف بود. جهت مدیریت داده ها از نرم افزار MAXQDA10 استفاده شد. یافته ها: مؤلفه های اجتماعی سلامت که از دید شرکت کنندگان تحت تأثیر ازدحام ترافیک شهری در سنندج بودند شامل عوامل اجتماعی/فرهنگی (تفریح و اوقات فراغت، روند کاری، امنیت رفت و آمد، مصرف دخانیات و آموزش و پرورش) و عوامل محیطی (پوشش گیاهی، آثار باستانی، وضعیت خاک،  غذا و آب، آلودگی صوتی، وضعیت زیبایی شناختی شهری، و محیط زیست بطور کل) بود. نتیجه گیری: دست اندرکاران و سیاستگذاران سیستم ترافیک شهری و نیز متخصصین حوزه سلامت در ایران باید توجه بسیار بیشتری به اثرات طرحها و برنامه های ترافیکی بر سلامت و تعیین کننده اجتماعی آن داشته باشند. ارزیابی جامع اثرات ترافیک و حمل و نقل شهری بر سلامت و تعیین کننده های آن در کشور ضروری بنظر می رسد.

Keywords:

Health Impact Assessment , Qualitative Study , Social Determinants of Health , Traffic , Urban Transportation , ترافیک , حمل و نقل درون شهری , تعیین کننده های اجتماعی سلامت , ارزیابی اثرات بهداشتی , مطالعه کیفی