جستاری در اصطلاح علم دینی و علم غیر دینی

سابقه و هدف: از مباحثی که در موضوع علم و دین مطرح است بحث علم دینی و علم غیر­دینی است. پرسشی که در این مبحث مطرح است این است که آیا می‌توان علوم را به علوم دینی و علوم غیر­دینی دسته‌بندی کرد؟ آیا اساساً علم غیر­دینی داریم؟ و یا برعکس علم دینی داریم؟ آیا همه علوم را می­‌توان به دینی و غیر‌دینی تقسیم‌بندی کرد؟ به عنوان نمونه آیا می‌توان گفت که ما فیزیک دینی و غیر­‌دینی و پزشکی دینی و غیر­‌دینی و روانشناسی دینی و غیر­دینی و اقتصاد دینی و غیر­دینی داریم؟ مواد و روش‌ها: در این نوشتار تلاش شده است که با مراجعه به متون دینی و تحلیل‌های عقلی و بررسی دیدگاه‌های مختلف و دریافت نکته‌های مثبت و رد و انکار نکات نامقبول بهترین نظریه در باب علم دینی و غیر‌دینی مطرح گردد. یافته‌ها: یک دیدگاه این است که هم علوم دینی داریم و هم غیر‌دینی و همه علوم را می‌توان به دینی و غیر‌دینی تقسیم کرد. دیدگاه دیگر این است که اساساً علم غیر‌دینی و سکولار نداریم همه علوم دینی‌اند. نتیجه‌گیری: عرصه اصلی تقسیم‌­بندی علوم به دینی و غیردینی علوم انسانی به معنای خاص است. در این عرصه بیشتر می‌توان از علم دینی و غیر‌دینی سخن گفت: اما در رشته‌های دیگر این تقسیم‌بندی چندان موجه نیست. البته در عرصه‌های دیگر نیز نقش دین را در برخی از مبانی و نیز راهکارها نمی‌توان نادیده گرفت.

Keywords:

Science , Religious Sciences , Non-religious sciences , Human sciences , علم , دین , علوم دینی , علوم غیردینی , علوم انسانی