تأثیر مشاوره بر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و کیفیت زندگی در مبتلایان به ویروس HIV مثبت: یک کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده

مقدمه: بیماری کرونا (کووید- 19) یک بیماری مسری است که در اثر ویروس جدید کرونا شیوع پیدا کرده است. کرونا ویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها هستند که با توجه به شواهد به نظر می رسد می توانند عامل بروز بیماری هایی مانند یک سرماخوردگی ساده، تا بیماری های شدیدتری چون سندرم خاورمیانهف "مرس" (MERS) و یا حتی شدیدتر از آن مثل سندرم های حاد تنفسی "سارس" (SARS) شوند. در سال 2019 سری جدید کرونا ویروس (COVID-19) در شهر ووهان چین شناسایی شد. نوع جدیدی از کرونا ویروس که پیش از آن در انسان ها مشاهده نشده بود. عوارض بیماری کرونا در انسان ها هنوز ناشناخته است و مبتلایان به ویروس HIV مثبت ترس شدیدی با توجه به نقص سیستم ایمنی از این بیماری دارند. سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت منبعی سودمند جهت کاهش عوامل استرس زای زندگی و بهبود کیفیت زندگی است و تأثیر چشمگیری بر کاهش هزینه های بهداشتی، افزایش طول عمر افراد و بهبود کیفیت زندگی آنها دارد. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر مشاوره بر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (پیامد اولیه) و کیفیت زندگی (پیامد ثانویه) در مبتلایان به ویروس HIV مثبت انجام شده است. مواد و روش ها: این کارآزمایی بالینی تصادفی کنترل شده بر روی 446 مبتلایان به ویروس HIV مثبت مراجعه کننده به مرکز مشاوره بیماری های رفتاری شهر اهواز در سال 1398 انجام شد. مبتلایان به ویروس HIV مثبت حائز شرایط شرکت در این مطالعه از طریق بلوک بندی تصادفی به دو گروه دریافت کننده مشاوره و گروه کنترل تخصیص داده شدند. مشاوره در زمینه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و کیفیت زندگی در 6 جلسه 90-45 دقیقه ای برای گروه مداخله برگزار شد. پرسشنامه های سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (HPLP-II) و کیفیت زندگی (QLQ-C30) از طریق مصاحبه با شرکت کنندگان قبل، چهار و هشت هفته بعد از اتمام مداخله توسط پژوهشگر تکمیل شد. از آزمون های تی مستقل و repeated measure ANOVA و من ویتنی یو برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج: بین دو گروه از نظر مشخصات دموگرافیک، نمرات پایه سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و کیفیت زندگی تفاوت معنی دار آماری وجود نداشت (P>0/05). بعد از مداخله بر اساس آزمون repeated measure ANOVA و با کنترل مقادیر پایه، میانگین نمره کلی سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (تفاوت میانگین تعدیل یافته = 0/50، فاصله اطمینان 95%=0/39 تا 0/62، P<0/001) و نمره کلی کیفیت زندگی (P<0/001) در گروه مشاوره در مقایسه با گروه کنترل به طور معنی داری بیشتر بود. میانگین نمرات تمامی زیردامنه های سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و زیردامنه های عملکرد عاطفی، عملکرد اجتماعی، ایفای نقش وعملکرد شناختی کیفیت زندگی در گروه مشاوره به طور معنی داری بیشتر از گروه کنترل بود (P<0/05). نتیجه گیرری: مشاوره در مبتلایان به ویروس HIV مثبت می تواند سبب ارتقای سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت و در نتیجه بهتر شدن کیفیت زندگی شود.

Keywords:

مشاوره , سبک ارتقاء دهنده سلامت , HIV , کیفیت زندگی