کوروش عباسیان
سید علیرضا افشانی
حسین اسلامی

مقدمه: وجود آسیب ها و تهدیدهای فرهنگی اجتماعی باعث شد تا پیش از آنکه شبکه های مجازی از طریق برنامه های تلفن همراه به سادگی در دسترس عموم کاربران قرار گیرد امکاندسترسی به برخی از آنها از طرف دولت، جهت افزایش امنیت اطلاعاتی داخلی محدود شود زیرا اگر پیام رسان ها و کانال های شبکه های اجتماعی، در بستر سرویس های خارجی شکل گرفته و میزبانی شوند شاهد تهدیدهای سیاسی، فرهنگی و ...خواهیم بود. در این صورت، کنترل و نظارت بر هیجانات اجتماعی و رصد جریان های سیاسی، از دسترس خودی ها خارج شده و بیگانگان با تحلیل محتواها زمام افکار عمومی را به دست می گیرند. در این میان، کشور برای حفظ امنیت ملی راهبردهای دفاعی را در پیش می گیرد. پژوهش حاضر در راستای پاسخ به این سوال بودهکه؛ نظارت و نقش دولت و حکومت در کنترل شبکه های اجتماعی مجازی برای حفظ امنیت در چه حدی بوده است؟ و چگونه می توان به واسطه پدافند غیرعامل، امنیت این شبکه ها را به حداکثر رساند؟ روش کار: پژوهش حاضر با روش کیفی و رویکرد نظریه زمینه ای انجام شد که به واسطه نمونه گیری نظری و هدفمند 19 نفر از مطلعین به عنوان جامعه هدف انتخاب شدند و نمونه گیری با این حجم به اشباع نظری رسید، اما برای اطمینان بیشتر مصاحبه ها تا 22 نفر ادامه یافت. روش مصاحبه عمیق مهم ترین فن گردآوری دادههای زمینه ای در این پژوهش بوده و تجزیه و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری های متفاوت انجام شد. یافته ها: پیاده سازی و کدگذاری گزاره های مستخرج از مصاحبه ها شامل 23 مفهوم، 13 مقوله اصلی، 9 مقوله هسته و نهایتا یک مقوله هسته نهایی با عنوان چالش نقش دولت در فضای مجازی بوده است.

Virtual Social Networks, Government, Supervision, Control, Security, Non-Agent Defense, شبکه های اجتماعی مجازی, دولت, نظارت, کنترل, امنیت, پدافند غیر عامل