محمدحسن جوادی - دانشگاه ارومیه
سید مهدی قریشی - دانشگاه ارومیه
ام البنین اله مرادی - دانشگاه ارومیه
سیامک جعفرزاده - دانشگاه ارومیه

اینکه طلاق حقی است که شرعاً و قانوناً استیفای آن در اختیار مردان است و قانون مدنی ایران نیز در ماده 1133 به این امر تأکید کرده است، به شرط آن است که روابط مرد با زن جریان طبیعی خود را طی کند. چنان‌چه مردی پیدا شود که، نه وظایف زوجیت را اداء ‌کند و نه به طلاق رضایت ‌دهد، چه باید کرد؟ آیا زن در چنین شرایطی تا آخر عمر باید ناظر تعدیات و ظلم شوهر باشد؟ در این صورت آیا می‌توان با استناد به قاعده «لزوم امساک به معروف و تسریح به احسان» حکم به الزام زوج بر طلاق داد؟ آیا قاعده مزبور شامل موردی که  تخلف زوج از ادای وظایف زوجیت ناشی از عجز و ناتوانی باشد نیز می‌شود؟ این نوشتار با به‌کارگیری روش تحلیلی توصیفی در پی یافتن پاسخ به این پرسش‌هاست.با بررسی و ارزیابی دیدگاه‌های مختلف فقها این نتیجه حاصل شده که قاعده دلالت بر این دارد که در زندگی زناشویی، بر شوهر لازم است که در برابر همسرش یکی از دو راه را اختیار کند، یا تمام حقوق و وظایف را به خوبی و شایستگی انجام دهد و یا او را رها سازد، و این قاعده عام است و تمام حقوق زوجه را در بر می‌گیرد، و تفاوتی بین تقصیر اختیاری و یا قهری زوج نیست.

امساک, حقوق زوجه, تسریح, امتناع, طلاق