فاطمه مکی زاده - دانشیار، علم اطلاعات و دانش شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
محمد توکلی زاده راوری - دانشیار، علم اطلاعات و دانش شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
یگانه منصوری - دانشجوی کارشناسی ارشد، علم سنجی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
فرامرز سهیلی - دانشیار، علم اطلاعات و دانش شناسی، گروه علم اطلاعات و دانش شناسی، دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

مقدمه: ارتباط بین علم و فنآوری، ارتباطی متحول و متغیر می باشد و ممکن است از یک حوزه به حوزه دیگر و یا از یک زمان به زمان دیگر متفاوت باشد. هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی و تببین رابطه بین علم و فنآوری در حوزه ایمپلنت های دندانی بود. روش بررسی: این مطالعه به روش تحلیل محتوا و استفاده از رویکرد تحلیل همرخدادی واژگانی انجام شد. برای بازیابی پروانه های ثبت اختراع، از پایگاه United States Patent and Trademark Office و برای بازیابی مقالات حوزه ایمپلنت های دندانی نیز از پایگاه PubMed استفاده گردید. در مجموع، ۱۴۷۹ مقاله و ۴۳۳ پروانه ثبت اختراع مورد بررسی قرار گرفت؛ به این صورت که عبارت Dental implants در سرعنوان های موضوعی پزشکی Medical Subject Headings)MeSH) جستجو و به نوع مدارک Clinical trial محدود شد. یافته ها: شباهت نامتقارن اصطلاحات به کار رفته در مقالات کارآزمایی بالینی با پروانه های ثبت اختراع و بر عکس نشان داد که ۱۵ / ۳۹ درصد از اصطلاحاتی که در پروانه های ثبت اختراع به کار رفته بود، در این نوع مقالات نیز مورد استفاده قرار گرفت. به عبارت دیگر، ۱۵ / ۳۹ درصد از اصطلاحات پروانه های ثبت اختراع شبیه به اصطلاحات مقالات کارآزمایی بالینی بود؛ در حالی که تنها ۳۱ / ۵ درصد از اصطلاحات این مقالات، همان اصطلاحاتی بود که در پروانه های ثبت اختراع نیز استفاده شده است. نتیجه گیری: در دسترس بودن یک مدرک، میزان رویت پذیری و استفاده از آن را بیشتر می کند. به عبارت دیگر، می توان گفت که فنآوری از علم متاثر می شود. به طور کلی، مسیر علم و فنآوری در حوزه ایمپلنت های دندانی به هم پیوسته است و بین آنها ارتباط مستقیم، دوسویه و همزی وجود دارد، اما تاثیرپذیری علم از فنآوری بیشتر است.

فنآوری، ایمپلنت های دندانی، تحلیل، علم