مرتضی اقدسی - کارشتاسی ارشد روابط بین الملل دانشگاه مازندران

گرچه وضعیت امروز منطقه در یک نگاه کلی محصول اقدام نظامی آمریکا در سال ۲۰۰۳ و حضور نامشروع این کشور در عراق به نظر می رسد اما قطعاً مواضع و اقدامات دو کشور ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر تأثیرگذار منطقه ای در طول این سال های متمادی قبل از شروع بحران و بعد از شروع آن در چگونگی، کیفیت و یا سطح ثبات یا بیثباتی منطقه ای نقش بسزایی داشته است. علاوه بر این نگرانی های عربستان در گسترش تشیع رادیکال و انقلابی در کشورهای عضو شورای همکاری به ویژه در بحرین و تا حدی نیز در کویت و عمان، این کشور موفق به مهار و کنترل چنین جریاناتی در کشورهای کوچک وذره ای خلیج فارس شد. هدف از نگارش این پژوهش بررسی سیاست های تقابل گرایانه ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر مهم منطقه ای در سال های گذشته و تأثیر اتخاذ چنین سیاست هایی توسط این دو کشور در بحران های منطقه غرب آسیا است. همچنین در این پژوهش سعی خواهد شد راه های خروج از چنین بحران پیچیده ای که هزینه های گزافی را بر مردم و حکومت های منطقه تحمیل کرده است با ارائه تحلیل های واقع گرایانه مورداشاره قرار گیرد. در این پژوهش از روش توصیفی و تحلیلی استفاده خواهد شد و ضمن مراجعه به منابع معتبر کتابخانه ای، از مقالات منتشرشده توسط مراکز و مؤسسات معتبر علمی پژوهشی داخلی و خارجی در راستای موضوع پژوهش و دیگر منابع معتبر در دسترس بهره برده خواهد شد. پژوهش نشان می دهد اتخاذ سیاست های تقابل گرایانه دو کشور با حمایت از گروه های حامی سیاسی و تجهیز و تسلیح گروه های شبه نظامی همسو با خود در کشورهایی نظیر عراق، سوریه و یمن به میزان قابل توجهی بر تعمیق آنارشی منطقه ای در منطقه غرب آسیا که فاقد نظامات امنیت ساز دسته جمعی است تأثیر مستقیم دارد.

ایران و عربستان، سیاست های تقابلی، نظم منطقه ای، رئالیسم تهاجمی