یوسف محمدی فر - استادیار گروه مدیریت و کارآفرینی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران،
محسن اعظمی - استادیار گروه مدیریت بازرگانی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران.
پریا فیض اقایی - کارشناسی ارشد مدیریت،دانشگاه پیام نور، کرمانشاه، ایران.

زمینه و هدف: با توجه به اهمیت مدیریت بحران در سوانح گسترده طبیعی به دلیل دامنه گسترده تأثیرات و خسارت‌های بالقوه احتمالی آن، مقاله پیش رو به ارائه مدلی بومی برای مدیریت بحران در سوانح گسترده طبیعی می‌پردازد. روش: روش مورد استفاده در این پژوهش، داده بنیاد است و برای طراحی مدل، 18 مصاحبه عمیق نیمه‌ساختارمند با نمونه‌ای متشکل از خبرگان دانشگاهی، کارشناسان و مدیران حوزه مدیریت بحران در استانداری، هلال‌احمر و همچنین سازمان‌های مردم‌نهاد که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم با بحران پیش‌آمده زلزله اخیر کرمانشاه درگیر بودند، صورت پذیرفت. یافته‌ها: به‌صورت خلاصه نتایج این مطالعه نشان داد که: توجه به حجم و گستردگی خسارات جانی و مالی، نیاز به سازمان‌دهی مناسب، ضرورت تسریع در امداد، ضرورت هماهنگی بین نیروهای مردمی و نهادهای دولتی و نیاز به نظارت، کنترل و حفظ نظم عمومی؛ مجموعاً پدیده محوری مدل یعنی "مدیریت بحران وقایع گسترده طبیعی " را ایجاب می‌کند؛ این پدیده متأثر از فرهنگ، زیرساخت‌ها و تأسیسات عمومی خاص آن منطقه بوده و عواملی چون نیروی انسانی آموزش‌دیده، تجهیزات و امکانات تخصصی بحران، بودجه، رسانه‌های اجتماعی در شکل‌گیری آن مداخله می‌کنند. نتیجه‌گیری: اجرای راهبردهایی مانند بهبود تغییرات ساختاری در سازمان‌های متصدی، اعتمادسازی، مقاوم‌سازی تأسیسات، برنامه‌ریزی، تخصیص وظایف و هماهنگی بین نهادی، بهبود نظام مدیریت اطلاعات و ارتباطات زلزله، ذخیره‌سازی تدارکات و کمک‌های اولیه و آموزش و فرهنگ‌سازی می‌تواند موجب کاهش خسارات مالی و جانی در زمان بحران شود. در پایان پژوهش نیز به ارائه راهکارهایی در جهت بهبود مدیریت بحران در این‌گونه سوانح پرداخته شد.  

Kermanshah earthquake, crisis management, fundamental theory, widespread natural events, مدیریت بحران, نظریه بنیانی, وقایع گسترده طبیعی, زلزله کرمانشاه.