تاثیر سرمایه انسانی بر تولید داخلی استان های ایران (کاربردی از مدل GMM )

ازنظر تاریخی، نخستین مفهوم و عامل تأثیرگذار بر رشد اقتصادي در الگوهاي رشد، عامل سرمایه بود و تغییرات تولید یا رشد اقتصادي با تغییرات انباشت سرمایه فیزیکی تبیین می شد، به گونه اي که هر چه تراکم سرمایه فیزیکی در کشوري بیشتر بود، انتظار می رفت رشد اقتصادي آنهم افزایش یابد؛ اما تجربه کشورهاي پیشرفته و مطالعات مختلف در زمینه رشد اقتصادي کشورها در طول زمان یا در میان کشورها نشان می دهد که توضیح نرخ رشد اقتصادي فقط از طریق عوامل مرسوم مانند سرمایه و نیروي کار، نتایج دقیق به دست نمی دهد و سرمایه انسانی به عنوان یک متغیر اصلی باید وارد مدل هاي رشد شود. در همین راستا، در تحقیق حاضر به بررسی تأثیر سرمایه انسانی بر تولید سرانه استان هاي ایران پرداخته شده است. براي این منظور از داده هاي 31 استان کشور طی دوره زمانی 1385-1394 بهره گیري شده است. به منظور آزمون فرضیات تحقیق از روش گشتاورهاي تعمیم یافته GMM استفاده شده و کلیه تجزیه و تحلیل ها با کمک نرم افزار Eviews 10 انجام گرفته است. یافته هاي تحقیق نشان داد که سه شاخص سطح آموزش، سطح سلامت و سطح مهارت به عنوان معیارهاي سرمایه انسانی، اثرات مثبت و معناداري بر درآمد سرانه استان ها داشته است. همچنین مشاهده شد که شاخص سرمایه انسانی که میانگین وزنی سه شاخص سطح آموزش، سطح سلامت و سطح مهارت هست نیز اثرات مثبت و معناداري بر درآمد سرانه استان ها داشته است.

Keywords:

سرمایه انسانی , آموزش , سلامت , تولید سرانه