عبدالاحمد راصد - دانشجوی سابق کارشناسی ارشد باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
کامبیز مشایخی - دانشیار گروه باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
سید جواد موسوی زاده - استادیار گروه باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
ایوب قربانی - دانشجوی دکتری باغبانی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

محیط کشت موراشیگ و اسکوگ (MS)، بسیار غنی بوده و دارای عناصر پرمصرف و کم مصرف به طور کامل است. از طرف دیگر اسید هیومیک با افزایش جذب عناصر غذایی، سبب افزایش رشد و توسعه بیشتر گیاه می‌‌گردد. هدف از پژوهش حاضر نیز بررسی رشد و عملکرد تربچه رقم Vikima تحت تأثیر محلول‌پاشی اسید هیومیک در ترکیب با عناصر غذایی بر پایه ترکیب محیط کشت MS در شرایط مزرعه‌ای می‌باشد. برای این منظور اسید هیومیک با غلظت‌‌ صفر و 5/1 گرم در مترمربع و کود MS در هشت غلظت (0، 2، 4، 6، 8، 10، 12 و 14 درصد) به‌صورت فاکتوریل بر پایه طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار استفاده شد. نتایج نشان داد که با مصرف کود MS، تعداد برگ، ساکارز غده، گوگرد غده، کلروفیل کل و قند کل غده نسبت به استفاده تنها از اسید هیومیک افزایش یافت. کاربرد 14 درصد کود MS میزان قطر غده را تا 66/32 میلی‌متر افزایش داد. در استفاده از اسید هیومیک هم‌زمان با 14 درصد کود MS مقدار آنتوسیانین غده افزایش یافته و به 00019/0 مول بر گرم بر وزن تر گیاه رسید. در اثرات متقابل اسید هیومیک و کود MS افزایش وزن تر برگ، سطح برگ، وزن تر غده و قطر غده دیده شد. اسید هیومیک غنی شده با عناصر غذایی MS(غلظت تا 14 درصد) اثرات مطلوبی بر رشد گیاه تربچه دارد.

آنتوسیانین, غده, کلروفیل, گوگرد, ساکارز