کیانوش محمدی کلاسر - دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
رضا صفر علیزاده - دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.

با گسترش روزافزون سرطان و مطالعات وسیعی که در این زمینه انجام‌شده است، علاوه بر عوامل ژنتیکی و محیطی، عوامل اپی ژنتیکی نیز به‌عنوان یکی از عوامل دخیل مهم در بروز سرطان مطرح‌شده است. تغییرات روی کروماتین  از جمله استیلاسیون هیستون از مهم‌ترین این فرایندها است که توسط هیستون استیل ترانسفرازها(HATs) انجام می‌شود. HAT ها گروهی از آنزیم‌ها هستند که وظیفه‌ی انتقال گروه استیل را روی آمینواسید لایزین هیستون‌ها و پروتئین‌های دیگر بر عهده‌دارند. این آنزیم‌ها براساس دمین کاتالیتیکی به گروه‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که ازجمله‌ی آن‌ها می‌توان به خانواده‌های GNAT، MYST، P300/CBP، SRC/P160 و ... اشاره کرد. استیلاسیون تأثیر مهمی را روی دینامیک و ساختار کروماتین دارد  و اکثراً باعث افزایش بیان ژن می‌شود.  در این مطالعه با جستجو در پایگاه­های اطلاعاتی Pubmed، Google scholar و Scopus به بررسی نقش هیستون استیل ترانسفرازها در سرطان پرداخته می­شود. HAT ها در آپوپتوز، مسیرهای پیام‌رسانی، متاستاز، چرخه‌ی سلولی، تعمیر DNA و مکانیسم‌های دیگر دخیل در سرطان دارای نقش تأثیرگذاری می­باشند. تأثیر این آنزیم­ها روی فرایندهای مذکور یکسان نبوده و در شرایط و سرطان‌های مختلف می‌تواند متفاوت باشد، بنابراین فعالیت نادرست HAT ها باعث تکثیر کنترل نشده‌ی سلول‌ها  و بروز علائم بدخیمی می‌شود. نتایج حاصله نه تنها HAT ها را به‌عنوان هدف درمانی مهم در سرطان معرفی می­کند، بلکه لزوم تحقیقات بیشتر و طراحی داروهایی بر این اساس را ضروری می­داند.

Epigenetics, Histone Modification, Histone Acetyltransferase, Cancer, Drug Design, اپی‌ژنتیک, تغییرات کروماتین, هیستون استیل ترانسفراز, سرطان, طراحی دارو