هدا فصیحی کرمی - مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی
سیده معصومه صداقی - مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی

پدیده اسکوات، جابجایی شناور به سمت پایین، شامل حرکت انتقالی و چرخشی بدنه، بر اثر عبور جریان آب، از اطراف آن است. امروزه، با افزایش چشمگیر اندازه و سرعت شناورها طی سال‌های اخیر، اهمیت تعیین دقیق و منطقی پارامتر اسکوات در طراحی آبراهه‌­ها افزایش یافته است زیرا هزینه‌­های اقتصادی طراحی و ایجاد یک آبراهه و یا تردد ایمن شناورها در آبراهه­‌های موجود، از جمله مسایل مهمی هستند که پارامتر اسکوات در آنها نقش مهمی را بازی می­کند. برای تعیین میزان اسکوات می­توان از روش‌های مختلفی مانند استفاده از روابط تجربی، اندازه­‌گیری میدانی و مدل­سازی­های عددی استفاده کرد. استفاده از روش مناسب در طراحی آبراهه‌ها با توجه به شرایط و محدودیت‌های محیطی و عملیاتی حائز اهمیت است. لذا در این پژوهش، پس از بررسی همه‌جانبه دستورالعمل‌­ها و آیین­نامه­‌های معتبر جهانی، روابط محاسباتی ارائه شده در آیین­‌نامه پیانک برای برآورد اسکوات شناورهای ورودی در افق 1404 به بنادر اصلی کشور (شهید رجایی، بوشهر، چابهار و امیرآباد) که دارای کانال محدود می­‌باشند، مورد بررسی قرار گرفته است. در بررسی انجام شده، تاثیر نوع و سرعت شناورهایی که در بنادر اصلی کشور تردد می‌کنند با توجه به مشخصات آبراهه‌های ورودی این بنادر مورد تحلیل قرار گرفته و پیشنهاداتی برای استفاده از این روابط در بنادر کشور ارائه شده است.

Squat, empirical relations, Iranian ports, اسکوات, روشهای تجربی, بنادر ایران