عذرا دایی - دانشجوی دکتری، کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، گروه کتابداری و اطلاعرسانی پزشکی، دانشکده مدیریت و اطلاع رسانی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران
فیروزه زارع فراشبندی - گروه کتابداری و اطلاع رسانی پزشکی، مرکز تحقیقات فناوری اطلاعات در امور سلامت، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، اصفهان، ایران

چکیده هدف: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه و تطبیق برنامه درسی مقطع دکتری رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی با برنامه‌های درسی رشته‌های مشابه آن در ایران، یعنی دکترای علم اطلاعات و دانش ­شناسی و دکترای علوم کتابداری و اطلاع­ رسانی است. روش‌ها: روش پژوهش تطبیقی بود. ابزار گردآوری داده‌ها، سیاهه وارسی محقق ­ساخته تهیه‌شده از سرفصل­های مصوب کتابداری و اطلاع ­رسانی پزشکی، علم اطلاعات و دانش‌شناسی و کتابداری و اطلاع ­رسانی بود. تحلیل داده­ها با استفاده از آمار توصیفی و نرم‌افزار Excel انجام شد. نتایج: میزان همپوشانی برنامه درسی مقطع دکتری رشته کتابداری و اطلاع­ رسانی پزشکی با سرفصل­های دروس علم اطلاعات و دانش ­شناسی در گرایش بازیابی اطلاعات 4/94 و در گرایش مدیریت اطلاعات 8/88 درصد و با سرفصل دروس کتابداری و اطلاع‌رسانی 3/93 درصد بود. تفاوت عمده سرفصل مذکور با دو گرایش وزارت علوم در تعداد واحدهای آموزشی آن است. ضعف عمده سرفصل مذکور، عدم توجه کافی به مباحث بنیادی رشته، همپوشانی زیاد سرفصل با رشته­ های مشابه، وجود دروس کم ارتباط و بی‌ارتباط است. از نقاط قوت سرفصل می­توان به وجود برخی دروس مرتبط با نظام سلامت و درس مدیریت و برنامه ­ریزی آموزشی اشاره کرد. نتیجه‌گیری: با توجه به اهداف دوره دکتری، کارکردهای رشته کتابداری و اطلاع‌رسانی پزشکی و همچنین عدم توجه به مبانی نظری رشته به نظر می‌رسد که تغییر در برنامه درسی این رشته ضروری است. پیشنهاد می­شود دروسی مانند آینده‌پژوهی و آینده­نگری، نظریه ­های اطلاعات، دستیاری اطلاعات بالینی، آشنایی با انفورماتیک پزشکی، آشنایی با نظام ثبت بیماری­ها؛ خلاصه­ سازی و فشرده­ سازی اطلاعات بالینی به برنامه درسی رشته اضافه گردد.  

Key Words: Educational Program, Ph.D., Curriculum, Medical and Information Science, برنامه آموزشی, دوره دکتری, سرفصل رسمی, کتابداری و اطلاع ­رسانی پزشکی.