واکاوی و مروری بر پژوهش‌های سواد سلامت

هدف: با توجه به اهمیت سطح سواد سلامت افراد در ارتقای سلامت جامعه، این مطالعه به ارزیابی مطالعات انجام ‌شده در خصوص سواد سلامت در ایران و ارائه تحلیل­های محتوایی این حوزه می­پردازد. منابع اطلاعات یا داده‌ها: «بانک مقالات پزشکی ایران» بنابر نیاز جامعه پژوهش پزشکی کشور در سال 1394راه­اندازی شد. این بانک یک موتور جست‌وجوی مقالات منتشر شده در مجلات پزشکی ایران است. روش‌های انتخاب برای مطالعه: کلیدواژه­‌های «سواد سلامت»، «سواد اطلاعات سلامت» و «سواد بهداشتی» در عنوان یا کلمات کلیدی مقالات جستجو شد. تا زمان گردآوری داده­‌ها (30 بهمن  1398)، تعداد 72 مقاله در این پایگاه اطلاعاتی نمایه شده بود. متن کامل مقاله­‌ها مطالعه و به لحاظ نمونه مورد مطالعه، مکان انجام پژوهش، روش انجام پژوهش، ابزار مورد استفاده و موضوع پژوهش مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. ترکیب مطالب و نتایج: پرسشنامه­های سنجش سواد سلامت عملکردی بزرگسالان و سنجش سواد سلامت بزرگسالان از جمله مهم‌ترین ابزارهای سنجش سواد سلامت بود. جامعه مورد پژوهش در این مطالعات شامل بیماران دیابتی، سالمندان، بیماران مختلف، دانش­آموزان و دانشجویان بودند. نتایج حاکی از آن است که موضوع­های مورد بحث در رابطه با سواد سلامت پیرامون پنج حوزه موضوعی کلی «ابزار سنجش سواد سلامت، سنجش سطح سواد سلامت بیماران و مردم، عوامل مؤثر بر سطح سواد سلامت و آموزش و ارتباط با بیمار» تقسیم­بندی شد. نتیجه‌گیری: به­منظور موفقیت در پروژه‌های مرتبط با سواد سلامت، نگاه به ابعاد متفاوت آن و برنامه­ریزی در آن زمینه‌ها بسیار مثمر ثمر خواهد بود و پژوهش‌هایی نظیر پژوهش حاضر می‌توانند دیدی همه­جانبه به‌منظور برنامه‌ریزی بلندمدت برای ارائه پژوهش­هایی کاربردی­تر و سودمندتر ارائه نماید.

Keywords:

Health Literacy , Self-Care , Self-Efficacy , Health Behavior , Health Services. , سواد سلامت , خودمراقبتی , خودکارآمدی , رفتارهای بهداشتی , خدمات بهداشتی.