رفع تشویش معنای ظاهری آیات قرآن براساس "نظریه ی نظمِ" عبدالقاهر جرجانی و ژاک آگوستین برک (مطالعه ی موردی: سوره ی"احقاف")

در عصر حاضر، بحث تشویش و پراکندگی در معنای ظاهری سوره ها و آیات، به وفور از سوی قرآن ستیزان مطرح می شود. اما بسیاری از دانشمندان اسلامی و پژوهشگران غیر اسلامی در راستای اثبات تناسب و هماهنگیِ معنای ظاهری آیات قرآن تلاش کرده اند و نظریه هایی را ارائه داده اند که از آن جمله می توان به نظریه ی نظم ژاک آگوستین برک(جامعه شناس و اسلام پژوه فرانسوی) و نظریه ی نظم عبدالقاهر جرجانی(زبان شناس و ادیب ایرانی قرن پنجم هجری) اشاره کرد. پژوهش حاضر با بررسی نظریه ی ژاک برک در سوره ی احقاف، به تکمیل آن با نظریه ی جرجانی پرداخته است تا نقش آن دو را در رفع تشویش معنای ظاهری آیه ها با روش توصیفی ـ تحلیلی بررسی کند. از مهم ترین نتایج این پژوهش آن است که اثباتِ نظریه ی نظم ژاک برک در گرو شناخت و آگاهی پیشین از نظریه ی نظم جرجانی است، زیرا نتایجی چون عدم تضاد میان اجزای آیات و تناسبِ ابتدا و انتهای جمله ها در این سوره که از نظریه ی نظم جرجانی به اثبات رسیده، توانسته است به فهمِ ارتباط و پیوندِ معنای آیه ها نسبت به یکدیگر(نظم ژاک برک) کمک کند و هدف مشترک آن‌ها را آشکار سازد؛ و به بیانی دیگر، نظم ژاک برک در دریافت معنای صحیح از این سوره، مکمل نظم جرجانی است.

Keywords:

inconsistency , accord , Ahqaf , Abdulghaher Jorjani , Jacques Augustin Berque , تشویش , تناسب , احقاف , ژاک آگوستین برک , عبدالقاهر جرجانی