مطالعه بیان نسبی ژن wdhn5 در ژنوتیپ های وحشی و زراعی گندم تحت شرایط تنش خشکی

به‌منظور بررسی نقش تنظیمی و الگوی بیان ژن wdhn5 و هم‌چنین خصوصیات فیزیولوژیکی گندم تحت تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در گلدان روی سه گونه وحشی دیپلوئید (Urartu, Tauschii, Speltoides)، دو رقم گندم دوروم زراعی تتراپلوئید (بهرنگ و شبرنگ) و دو رقم گندم زراعی هگزاپلوئید (بولانی و سیستان) به‌عنوان عامل اول و تیمار آبیاری در سه سطح تیمار آبیاری 90 درصد ظرفیت زراعی (شاهد)، تیمار آبیاری 60 درصد ظرفیت زراعی (تنش ملایم) و تیمار آبیاری 40 درصد ظرفیت زراعی (تنش شدید) به‌عنوان عامل دوم انجام شد. تجزیه واریانس صفات فیزیولوژیک شامل میزان ماده خشک، کارایی مصرف آب و محتوای نسبی آب برگ نشان داد که اثر خشکی بر همه صفات معنی‌دار بود و گونه حساس اسپلتوئیدس به‌طور معنی‌داری ماده خشک، کارایی مصرف آب و محتوای نسبی آب برگ پایین‌تری در تیمارهای خشکی در مقایسه با ژنوتیپ‌های دیگر داشت. نتایج حاصل از بررسی بیان کمی ژن Wdhn5 از طریق Real-time PCR نشان داد که بیان این ژن در ژنوتیپ­های متحمل تائوشی و بولانی در تیمار آبیاری 40 درصد ظرفیت نگهداری آب خاک افزایش معنی‌داری پیدا کرد که این می­تواند نشان دهنده اهمیت این ژن در شرایط تنش خشکی باشد. بر اساس این نتایج رقم زراعی بولانی و گونه وحشی تائوشی به‌طور نسبی متحمل به خشکی و گونه اسپلتوئیدس حساس به خشکی است. 

Keywords:

Field Capacity , water use efficiency , Dry matter , relative water content , ظرفیت زراعی , کارایی مصرف آب , میزان ماده خشک , محتوای نسبی آب برگ