علی ضیغمی - گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه سمنان
مسعود سلمانی حقیقی - گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه سمنان ایران

این مقاله به بررسی نظام عاطفی گفتمان در آیات انتخابی از جزء 30 قرآن کریم می‌پردازد. رویکرد گفتمان تولیدات زبانی را تابع فرآیندی می‌داند که عوامل نشانه- معنایی بسیاری در آن دخیل‌اند. انواع نظام‌های گفتمانی از دید گرمس عبارت‌انداز: نظام گفتمانی کنشی، تجویزی، القایی یا مجابی، عاطفی و تنشی و رخدادی. گفتمان ادبی، جریانی سیال است که تعامل دو گونه شناختی و عاطفی در آن سبب تولید معنا می‌شود که عدم قطعیت معنا و سیر تکاملی آن مدیون فرآیند تنشی گفتمان است. در این مقاله، به بررسی تولید و دریافت معنا در جزء 30 قرآن کریم با تکیه بر نظام عاطفی گفتمان میپردازیم بدین جهت رویکردهایی نظیر:( تاثیر افعال، تاثیر آهنگ و نمود در گفتمان، تاثیر جسم و- ادارکی یا جسمار، دور نماسازی و صحنه‌های عاطفی و کنش زایی و سکون)را در متن آیات انتخابی بررسی کرده‌ایم. این پژوهش به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است. تحلیل نظام عاطفی گفتمان آیات بیان‌گر این مطلب است که تمام عناصر سازندۀ گفتمان عاطفی دو مفهوم را تولید میکنند؛ الف : تعلیم برنامۀ دین و عبودیت ب: انتقال گفتمان هژمونیک حقانیت و احدیت خداوند.

نشانه معناشناسی, گفتمان, نظام عاطفی, قرآن کریم, گریماس