سیاوش محمدپور - دانشجوی دکتری اقتصاد، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران
علی رضا زاده - استادیار گروه اقتصاد دانشگاه ارومیه
مهدی مهرانفر - دانشجوی دکتری اقتصاد، موسسه عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی، تهران، ایران
علیرضا خزایی - دانشجوی دکتری اقتصاد، دانشکده اقتصاد و علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی،تهران، ایران

هدف اصلی این مطالعه، پاسخ به این سوال اساسی است که آیا سیاست‌های مدیریت تقاضای انرژی می‌توانند مصرف انرژی را در اقتصاد ایران کنترل کنند یا خیر؟ مشکلی که در آزمون‌های ریشه واحد معمولی وجود دارد این است که مسائلی مانند شکست ساختاری و تعدیل غیرخطی می‌توانند سبب نتیجه‌گیری اشتباه توسط این آزمون‌ها در خصوص مانایی متغیرها شوند. از این رو در این مطالعه، به جای آزمون‌های ریشه واحد رایج مانند دیکی فولر تعمیم‌یافته از سه آزمون زیوت اندروز، لی استرازیکیچ و کاپتانیوس و همکاران استفاده شده است. دو آزمون اول امکان لحاظ شکست ساختاری را در آزمون ریشه واحد فراهم می‌کنند و آزمون سوم تعدیل غیرخطی و نامتقارن (از نوع ESTAR) را در مدل می‌گنجاند. این تحقیق با استفاده از داده‌های مصرف انرژی سرانه در بخش‌های خانگی، صنعت، حمل و نقل و کشاورزی و همچنین داده‌های مصرف سرانه کل کشور در بازه 1346 تا 1395 انجام شده است. نتایج آزمون ریشه واحد لی استرازیکیچ که دو شکست ساختاری را در آزمون ریشه واحد لحاظ می‌کند، نشان می‌دهد که مصرف سرانه انرژی در بخش خانگی مانا (بی‌اثر بودن سیاست مدیریت تقاضا در بلندمدت) است. این در حالی است که بر اساس نتایج هر سه آزمون ZA، LS و ESATR سری‌های مصرف انرژی در سایر بخش‌ها نامانا هستند و شوک‌های وارد شده به مصرف انرژی در این بخش‌ها دارای اثر بلندمدت و دائمی خواهد بود.

سیاست‌ مدیریت تقاضای انرژی, مصرف انرژی, مانایی, اقتصاد ایران