فاطمه صالحی - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات کردستان، ایران
بهاره رحیمیان ظریف - استادیار میکروب شناسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات کردستان، ایران
اعظم احمدی - دانشجوی دکتری تخصصی ژنتیک مولکولی، مرکز تحقیقات سل و عفونی کودکان، دانشگاه علوم پزشکی اراک، ایران
محمد ارجمند زادگان - استادیار باکتری شناسی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اراک، ایران
توکتم پولاد - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولو‍ژی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات کردستان، ایران
مانا شجاع پور - دانشجوی دکتری تخصصی پزشکی مولکولی، مرکز تحقیقات پزشکی و مولکولی، دانشگاه علوم پزشکی اراک، ایران

مقدمه: در این تحقیق، برای تشخیص سریع مقاومت به کانامایسین، آمیکاسین، کاپرئومایسین، چند روش مولکولی طراحی و مقایسه شدند. مواد و روش‏‏ها: از میان 120 سویه کلینیکی مایکوباکتریوم توبرکلوزیس، 70 سویه برای بررسی موتاسیون‏های احتمالی انتخاب شدند. در روشPCR-RFLP ‏از آنزیم ajii برای تشخیص سویه وحشی و از آنزیمBstFNI برای شناسایی سویه موتانت استفاده شد. علاوه بر این، در طراحی روش آلل اسپسیفیک هم‏زمان (mAs PCR) از سه پرایمر اختصاصی برای تعیین حالت‏های وحشی و نیز موتان کدون‏های 1401 و 1402 استفاده شد. تعدادی از سویه‏ها تعیین توالی (سکوئنس) شدند. نتایج: در روشPCR-RFLP ‏از میان 70 سویه مورد بررسی، با آنزیم BstFNI، 17 سویه موتان از میان 24 سویه مقاوم فنوتیپی و 44 سویه غیر موتان از 46 سویه، حساس تشخیص داده شدند. حساسیت این روش 83/70 و ویژگی آن 65/95 درصد بود. آنزیم ‏ajii از میان 52 سویه مورد بررسی، ‏12سویه موتان از میان 20 سویه مقاوم و29 سویه غیر موتان را از میان 32 سویه حساس فنوتیپی تشخیص داد. حساسیت این روش 60 و ویژگی آن 62/90 درصد بوده است. در روش آلل اسپسیفیک 23 سویه بررسی شدند. این روش قادر به تشخیص 3سویه موتان ازمیان6 سویه مقاوم و12 سویه غیرموتان ازمیان 17 سویه حساس فنوتیپی شد. حساسیت این روش50 و ویژگی آن 58/70 درصد بوده است. نتایج تعیین ترادفاثبات کننده صحت نتایج روش‏های مولکولی استفاده شده، بود. بحث و نتیجه‏گیری: روشPCR-RFLP ‏با آنزیم BstFNI، به عنوان یک روش سریع در تشخیص مقاومت مایکوباکتریوم توبرکلوزیس به داروهای تزریقی خط دوم درمان سل پیشنهاد می‏شود.

کانامایسین, آمیکاسین, کاپرئومایسین, مایکوباکتریوم توبرکلوزیس, مقاومت دارویی‏‏, تشخیص, PCR-RFLP, MAS-PCR ‏‏