یلدا شینی - دانشجوی کارشناسی ارشد میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، ایران
حسین معتمدی - دانشیار گروه میکروبیولوژی، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
احمدعلی پوربابایی - استادیار گروه میکروبیولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قم، ایران

  مقدمه : زیست پالایی یکی از روش‏های موثر برای حذف آلاینده‏های نفتی است. هدف از مطالعه حاضر جداسازی باکتری‏‏های بومی پسماند نفت مخزن بهره بردای شماره 9 مسجدسلیمان و بررسی تأثیر استفاده از آن‏ها در کاهش ترکیبات سنگین نفت و تبدیل آن‏ها به ترکیبات سبک است ‏‏.   مواد و روش‏‏ها: به منظور تکثیر باکتری‏های موجود در پسماند نفت، 2درصد پسماند نفتی به محیط پایه معدنی تلقیح و پس از گرماگذاری و رشد، جهت سنجش تجزیه پسماند به میزان 5 درصد به محیط حاوی مخلوط پسماند و نفت تلقیح شد. سپس، در زمان های مختلف میزان هیدروکربن‏های باقیمانده نفت اندازه‏گیری شدند. شناسایی باکتری‏ها با استفاده از آزمون‏های بیوشیمیایی و تعیین توالی ژن 16S rRNA انجام شد. منحنی رشد جدایه‏های منتخب رسم و بهینه‏سازی منابع نیتروژن و فسفات برای آن‏ها انجام شد. از کروماتوگرافی گازی برای تعیین میزان تجزیه هیدروکربن‏های پسماند استفاده شد .   نتایج: در این تحقیق 10 جدایه باکتریایی از پسماند نفت جداسازی شد. اندازه­گیری هیدروکربن­های کلی نفت با روش Soxhlet - extraction نشان داد که دو جدایه MIS1 و MIS2 تجزیه‏کنندگی نفت را در طی 7 روز، به ترتیب با بازدهی 62 و 72 درصد انجام می‏دهند. به‏علاوه این دو جدایه به ترتیب در ساعت 48 و120 به انتهای فاز لگاریتمی می‏رسند. بهترین منبع نیتروژن و فسفات برای هر دو جدایه نیز، به ترتیب نیترات آمونیوم و پتاسیم دی هیدروژن فسفات بود. این جدایه‏ها در آزمون­های تشخیصی به ترتیب Arthrobacteraurescens و Pseudomonasaeruginosa تشخیص داده شدند. تحلیل‏ کروماتوگرافی گازی جدایه‏ها نشان داد سودوموناس بیش‏ترین میزان تجزیه ترکیبات سنگین و تبدیل آن‏ها به ترکیبات سبک را انجام می­دهد .   بحث و نتیجه‏گیری: باکتری‏های ساکن پسماند نفت قادر به استفاده ار هیدروکربن‏های موجود در پسماند به عنوان منبع کربن و انرژی هستند و با متابولیزه کردن این ترکیبات، موجب کاهش آن‏ها در محیط زیست از طریق شکستن آن‏ها و تبدیل به ترکیبات سبک و یا فرار می‏شوند .

زیست پالایی, پسماند نفتی, هیدروکربن‏های کلی نفت, کروماتوگرافی گازی