ساناز بهنام - دکترای دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
کیخسرو کریمی - دانشیار دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
اکرم زمانی - استادیار دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران
ارجمند مهربانی زین آباد - استاد دانشکده مهندسی شیمی، دانشگاه صنعتی اصفهان، اصفهان، ایران

  مقدمه: یکی از کاربردهای اصلی کیتوزان در حذف فلزات سنگین از پساب‏هاست. در صنعت، کیتوزان از دی استیله شدن کیتین موجود در ضایعات سخت پوستان تولید می‏شود. منبع دیگر کیتوزان دیواره سلولی قارچ‏های زیگومایست است که مزیت‏های بیشتری نسبت به ضایعات سخت پوستان دارد.   مواد و روش ‏‏ ها: کیتوزان قارچی استخراج و خالص شده از زیست توده موکور ایندیکوس و کیتوزان میگویی برای حذف یون‏های مس از محلول آبی استفاده و مقایسه شدند. تأثیر اسیدیته (3 تا 5/5)، غلظت یون مس ( 5 تا 52 میلی‌گرم بر لیتر)، مقدار کیتوزان (200 تا 3000 میلی‌گرم بر لیتر)، زمان جذب، دما و حضور سایر یون‏های فلزی بر جذب زیستی بررسی شد .   نتایج: بیشینه ظرفیت‏های جذب برای کیتوزان‏های قارچی و میگویی به ترتیب 5/58 و 7/60 میلی‌گرم بر گرم به دست آمد. سرعت جذب مس توسط کیتوزان قارچی از کیتوزان میگویی به میزان درخور توجهی بالاتر بود. از میان مدل‏های شبه مرتبه اول، شبه مرتبه دوم، نفوذ درون ذره‏ای و الوویچ، مدل شبه مرتبه دوم هو بهترین مدل برای تطبیق بر داده‌های سینتیکی است. برای هر دو نوع کیتوزان، ظرفیت جذب با افزایش اسیدیته محلول افزایش یافت. دما و حضور سایر یون‏هاف تأثیر در خور توجهی بر ظرفیت جذب مس نداشت. داده‏های هم ‏دما نیز به خوبی با مدل‏های لانگمایر، فرندلیچ و ردلیچ-پترسون توصیف شد .   بحث و نتیجه ‏ گیری: هر دو کیتوزان قارچی و میگویی می‏توانند به طور موثری برای حذف یون‏های مس از محلول‏های آبی به کار گرفته شوند. فرآیند جذب برای کیتوزان قارچی سریع بوده، در حالی‏که این فرآیند برای کیتوزان میگویی کندتر است. بنابراین، از نقطه نظر سینتیکی کیتوزان قارچی نسبت به میگویی ارجح است .

جذب زیستی, مس, کیتوزان قارچی, کیتوزان میگویی, تصفیه آب