هاجر مداحی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی علوم و صنایع غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، ایران.
ابراهیم رحیمی - دانشیار بهداشت مواد غذایی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شهرکرد، ایران.
محمد جلالی - دانشیار بهداشت و ایمنی غذا، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، ایران.

مقدمه: استافیلوکوکوس اورئوسمولد انتروتوکسین به عنوان رایج‏ترین عامل مسمومیت غذایی استافیلوکوکی و به دنبال آن وقوع گاستروانتریت، اسهال و استفراغ شناخته شده است که وجود ژن‏های مولد انتروتوکسین در این باکتری می‏تواند علت اصلی بروز این علایم باشد. این مطالعه با هدف بررسی شیوع و فراوانی ژن‏های مولد انتروتوکسین در ایزوله‏هایاستافیلوکوکوس اورئوس جدا‏شده از ناگت مرغ و غذای آماده مصرف در استان اصفهان به روش PCR انجام شده است‏‏. مواد و روش‏‏ها: در تابستان 1391، 420 نمونه انواع ناگت مرغ از مراکز فروش استان اصفهان به شکل تصادفی جمع‏آوری شد. تمام نمونه‏ها از نظر حضور استافیلوکوکوس اورئوس به روش کشت میکروبی آزمایش شدند. سپس، به منظور بررسی فراوانی ژن‏های مولد انتروتوکسین، سویه‏های استافیلوکوکوس اورئوس جدا‏شده آزمون PCR شدند. نتایج: در این مطالعه، از 420 نمونه ناگت مرغ 24 نمونه (7/5 درصد) از نظر حضور استافیلوکوکوس اورئوس، مثبت بودند. از 24 ایزوله جداسازی ‏شده، 23 ایزوله (83/95 درصد) حامل حداقل یک ژن مولد انتروتوکسین بودند. اصلی‏ترین ژن‏های ردیابی‏شده در بین استافیلوکوکوس اورئوس‏های مورد مطالعه sea (25 درصد)، sec (5/12 درصد)، sed +sej (16/4 درصد)، sed + seg (16/4 درصد)، seg + sei (16/4 درصد)، sea + seg (33/8 درصد)، seb + sej + sei (16/4 درصد)، sea + sed (5/12 درصد) و sea + sec + sej (5/12 درصد) بودند که شایع‏ترین ژن مولد انتروتوکسین ردیابی شده ژن seaو پس از آن ژن sec گزارش شد. بحث و نتیجه‏ گیری: استافیلوکوکوس اورئوس می‏تواند به‏راحتی از طریق آلوده کردن ناگت مرغ سبب شیوع مسمومیت غذایی استافیلوکوکی شود. بنابراین، می‏توان با اجرای استاندارد‏های کنترل کیفیت و امنیت مواد غذایی در حین فرآیند تولید، از حضور و رشد این باکتری در مواد غذایی جلوگیری کرد. از طرف دیگر به علت افزایش تمایل مردم به سرو غذاهای آماده مصرف و اهمیت سلامت عمومی جامعه، بررسی شیوع و فراوانی ژن‏های مولد انتروتوکسین در ایزوله‏های استافیلوکوکوس اورئوس در ناگت مرغ ضروری به نظر می‏رسد.

استافیلوکوکوس اورئوس, ژن‏های مولد انتروتوکسین, ناگت مرغ, PCR