تحلیل مدل‌های تحلیل شبکه و منطق فازی برای تهیه نقشه پهنه بندی حساسیت وقوع زمین‌لغزش مطالعه موردی: (جاده سراب - نیر)

چکیده یکی از انواع ناپایداری دامنه‌ای که هرساله خسارات مالی و جانی فراوانی را بر زندگی انسان‌ها وارد می‌نماید، زمین‌لغزش می‌باشد. در پژوهش حاضر، کارایی مدل تحلیل شبکه (ANP) و منطق فازی در پهنه‌بندی خطر وقوع زمین‌لغزش در 3 کیلومتری محور سراب_نیر مورد ارزیابی قرار گرفت. فرایند انجام کار بر مبنای تلفیقی از روش‌های کتابخانه‌ای و میدانی است. به این منظور ابتدا نقشه زمین‌لغزش‌های منطقه با بازدیدهای میدانی تهیه شد. سپس با مرور و بررسی منابع، عواملی که می‌توانند در فرآیند بروز زمین‌لغزش مؤثر باشند، استخراج و با توجه به دید کارشناسی و بررسی منابع، 10 عامل طبیعی و انسانی شامل گسل، کاربری اراضی، شیب، فاصله از آبراهه، فاصله از جاده، زمین‌شناسی(لیتولوژی)، بارش، جهت شیب، ارتفاع و پوشش گیاهی برای تهیه نقشه پهنه‌بندی و پتانسیل خطر وقوع زمین‌لغزش، استفاده شدند. نقشه حاصل در 5 کلاس خطر، طبقه‌بندی و با توجه به زمین لغزش‌های رخ ‌داده در محدوده مورد مطالعه، مورد ارزیابی قرار گرفت. با توجه به نتیجه ارزیابی، مدل‌های به‌کار رفته، قابلیت مناسبی را برای پیش‌بینی وقوع زمین‌لغزش نشان می‌دهند. بررسی و تحلیل نتایج نشان داد که میزان بارش و ارتفاع نسبت به سایر عوامل تأثیر بیشتری در ایجاد نواحی پرخطر ایفا می‌کنند که بعد از این دو عامل، مناطق با پوشش گیاهی کم، مناطق دارای سنگ‌های سست و نواحی نزدیک به گسل به ترتیب بیشترین تأثیر را در وقوع زمین‌لغزش‌های منطقه داشتند.

Keywords:

زمین لغزش , پهنه بندی , مدل منطق فازی و تحلیل شبکه ای , GIS , RS