نقش بادهای 120 روزه سیستان در نوسانات رطوبت شرق و جنوب شرق ایران
Publish place: Geography and Planning، Vol: 24، Issue: 73
Publish Year: 1399
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 418
This Paper With 19 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GEOP-24-73_009
تاریخ نمایه سازی: 6 بهمن 1399
Abstract:
در این پژوهش با بررسی الگوهای تابستانه وزش باد در نیمه شرقی ایران طی یک دوره آماری 21 ساله، دو الگوی اصلی از وزش افقی باد در ترازهای زیرین آتمسفر شناسایی و از نظر نقش آنها در همگرایی/ واگرایی شار رطوبت منطقه، مورد مطالعه قرار گرفتند. در الگوی اول، بادهای 120 روزه سیستان با جهت غالب شمالی- جنوبی در منطقه حاکم بوده که پس از درنوردیدن شرق و جنوب‌شرق ایران، وارد دریای عرب شده و پس از پیوستن به بادهای تجارتی جنوبی و کسب رطوبت از پهنه آبی دریای عرب، هر دو بسوی شبه‌قاره هند جریان می‌یابند. این الگوی وزشی، همزمان با تقویت پرفشار دریای خزر در سطوح زیرین آتمسفر و نفوذ آن به نواحی شمالی ایران است. در الگوی دوم با ضعیف شدن پرفشار دریای خزر، زبانه کم‌فشار گنگ، بیشتر به داخل ایران نفوذ کرده و بادهای 120 روزه سیستان جای خود را به بادهای با جهت شرقی در شرق و شمال‌شرق ایران می‌دهند. تسلط الگوی وزشی بادهای 120 روزه سیستان، سبب شکل‌گیری هسته‌ای از واگرایی شار رطوبت در شرق و مرکز ایران می‌شود و علاوه بر آن، مانع از ورود رطوبت دریای عمان و شمال اقیانوس هند به جنوب‌شرق ایران نیز می‌شود. اما در زمان عدم وزش بادهای یاد شده در منطقه، که همزمان با شکل‌گیری الگوی وزشی بادهای شرقی در شرق و شمال‌شرق ایران است، علاوه بر از بین رفتن هسته واگرایی شار رطوبت در شرق ایران، سبب شکل‌گیری هسته‌ای از همگرایی شار رطوبت در جنوب‌شرق ایران و ورود رطوبت اقیانوس هند به منطقه نیز می‌شود. بنابراین بادهای 120 روزه سیستان باعث تخلیه رطوبتی منطقه و مانعی بر سر راه ورود رطوبت اقیانوس هند به جنوب‌شرق ایران هستند.
Keywords:
Authors
مجید رضایی بنفشه
استاد آب و هوا شناسی دانشگاه تبریز
سعید جهانبخش
استاد آب و هوا شناسی دانشگاه تبریز
شعیب آب خرابات
دانشجو دکتری آب و هواشناسی دانشگاه تبریز(نویسنده مسیول)
علی اکبر رسولی
استاد آب و هوا شناسی دانشگاه تبریز
مصطفی کریمی
استادیار آب و هوا شناسی دانشگاه تهران
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :