ابراهیم رضایی آدریانی - عضو هییت علمی جامعه المصطفی العالمیه

پیشرفت علوم تجربی و رشد تکنولوژی و امکاناتی که برای بشر مهیا می‌کند موجب آسایش بیشتر و سهولت در رسیدن به خواسته‌های اوست. این پیشرفت‌ها در دوران معاصر شتاب مضاعفی به خود گرفته، هم‌چنان به حرکت پرشتاب خود ادامه می‌دهد. از سوی دیگر، قرآن کریم مجموعه‌ای از بایسته‌های دینی را برای شیوه زندگی کردن یک مسلمان (در هر عصری و تا قیامت) ترسیم کرده و در هر زمان و مکان برای زندگی بشر برنامه دارد که از آن به «سبک زندگی قرآنی» تعبیر می‌شود. تلاقی این دو پدیده ممکن است فرصت‌ها و تهدیدهایی ایجاد کند که لازم است با بصیرت و بینش عمیق دانشمندان و فرهیختگان مدیریت شود. هدف از این پژوهش، بررسی تأثیر «پیشرفت علوم» بر سبک زندگی قرآنی است. از این رو پس از کلیات، دو روی سکه «پیشرفت علوم» به طور جداگانه مورد توجه قرار گرفته و ذیل دو عنوان «فرصت ها» و «تهدیدها» ارائه شده‌اند. در بخش فرصت‌ها به عناوینی هم‌چون «صله رحم»، «مدیریت زمان»، «تبلیغ مجازی»، «مانور سایبری»، «مهارت‌های ضروری فرزندان در عصر کنونی»، «کمک رسانی مجازی»، و در بخش تهدیدها به مباحثی مانند: «شایعه پراکنی در فضای مجازی»، «اتلاف وقت و هزینه»، «مصادیق نوین اسراف و تجمل»، و «کنترل جمعیت» اشاره شده است. نتیجه این پژوهش آن است که پیشرفت علوم تجربی همان‌گونه که می‌تواند در ارتقای فرهنگ دینی مؤثر باشد، ممکن است نقش منفی نیز ایفا نماید و سرنوشت این نقش آفرینی به چگونگی مواجهه جامعه با این پدیده بستگی دارد.

قرآن, علم, پیشرفت, علوم طبیعی, سبک زندگی, آداب اسلامی