رضا اختیاری امیری - استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران
احمد رشیدی - دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران
عبدالله سلطانیان - کارشناس ارشد روابط بینالملل دانشگاه مازندران

هدف: تحولات سال‌های اخیر در نظام بین‌الملل و به‌ویژه در سطح منطقه، که موجب تشدید آنارشی در ژئوپلیتیک خاورمیانه شده، برخی از کنشگران اصلی را به سمت ائتلاف‌سازی در برابر تهدیدات مشترک سوق داده است. از جمله کشورهایی که در این بین گام‌های جدی را در روند ائتلاف‌سازی برداشته‌اند، اسرائیل و عربستان سعودی می‌باشند. با توجه به این موضوع، هدف پژوهش حاضر بررسی علل و زمینه‌های شکل‌گیری ائتلاف دوفاکتو بین عربستان سعودی و اسرائیل موسوم به «ائتلاف عبری-عربی» و پیامدهای امنیتی آن برای ایران است. بر همین اساس سؤال اصلی بر این مبنا قرار دارد که زمینه‌های ائتلاف دوفاکتو عبری-عربی چیست و این ائتلاف چگونه امنیت ملی ایران را مورد تهدید قرار می‌دهد؟ روش: روش پژوهش در این مقاله تحلیلی-تبیینی است و برای جمع‌آوری داده‌ها از منابع کتابخانه‌ای استفاده شده است. یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهدعوامل گوناگونی در سطوح داخلی، منطقه‌ای و بین‌المللی در شکل‌گیری ائتلاف نقش داشته‌اند که رابطه هم‌افزایی دارند و یکدیگر را تقویت می‌کنند. همچنین یافته‌ها حاکی از این است که ائتلاف عبری-عربی از طریق تقویت ایران‌هراسی و تغییر در بلوک‌بندی منطقه‌ای، تغییر موازنه قدرت و ساختار امنیتی منطقه، تسری ناامنی و بحران‌زایی در ایران و نهایتاً تشدید اختلافات فرقه‌ای- هویتی با هدف تحلیل قدرت منطقه‌ای ایران، امنیت و منافع ملی این کشور را با تهدید مواجه ساخته است. نتیجه‌گیری:شکل‌گیری ائتلاف عبری-عربی سبب واگرایی و تشدید اختلافات کشورهای مسلمان با یکدیگر در منطقه شده و روند توسعه آنها را با چالش مواجه خواهد ساخت. بحران در مناسبات کشورهای مسلمان به‌طورقطع تأمین‌کننده منافع ایالات‌متحده امریکا و اسرائیل در منطقه است.

عربستان سعودی, اسرائیل, ائتلاف دوفاکتو, عبری-عربی, امنیت ملی ج.ا.ایران