بازپژوهی شخصیت محمد بن علی طرازی و کتاب او

محمدبن علی طرازی از شخصیتهای امامی نیمه اول قرن پنجم در عراق است. جد و پدر او «ابوبکر محمدبن محمد» و «ابوالحسن علیبن محمد طرازی»، از دانشمندان صاحبعنوان در منابع تراجم نگاری سنی هستند که ابتدا در بغداد و بعدها در نیشابور روزگار گذراندهاند. پدر او از مشایخ خطیب بغدادی است و خطیب بهواسطه او از جدش نیز روایت میکرده است. تنها اطلاع ما از محمدبن علی طرازی و تالیف او، گزارشهای ۲۳گانه ابن طاووس در دو کتاب «اقبال الاعمال» و «جمال الاسبوع» است. مضامین و محتوای این نقلها نشان میدهد که طرازی، برخلاف پدر و جد خود که اظهار تسنن میکردهاند، اعتقادات امامی محکمی داشته است. ابن طاووس در موضعی بر او ترحم کرده و در موضعی دیگر با لقب احترامآمیز «شیخ» از او یاد کرده است. با عنایت به شواهد رجالی و حدیثی، نظریه وثاقت طرازی بعید نیست. عنوان کتاب طرازی، «الروایات الشاهدات للسعادات بالعبادات» بوده که به خط مولف و بهصورت وجاده در اختیار ابن طاووس قرار داشته است. ازجمله مصادر طرازی در تالیفش، «کتاب عمل رجب» ابن عیاش جوهری، «کتاب الدعا» ابوالمفضل شیبانی، «کتاب الدعا» و «کتاب اخبار ابی جعفر الثانی علیه السلام» محمدبن وهبان بصری و «مجموع الدعوات» محمدبن هارونبن موسی تلعکبری بوده است.

Keywords:

محمدبن علی طرازی , وثاقت طرازی , الروایات الشاهدات للسعادات بالعبادات , سیدبن طاووس , منابع جمال الاسبوع , منابع اقبال الاعمال