کامران بیاتی - کارشناس ارشد حقوق خصوصی، مدرس گروه حقوق دانشگاه پیام نور استان ایلام، ایلام، ایران

یکی از چالش های مهم فراروی انسان در آغاز هزاره سوم میلادی، آلودگی های زیست محیطی است. این آلودگی ها دردسته های آب، خاک و هوا جای می گیرند. از نظام های حقوقی انتظار می رود که پاسخ های کنشی و واکنشی مناسبی را در برابر این چالش درپیش گیرند. قاعده لاضرر یکی از قواعد مهم فقهی در این باره است که در پرتو اصل چهارم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اهمیت دارد. اینقاعده از مبانی مهمی برخوردار است. این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی و با بهره گیری از منابع دسته اول پژوهشی نگاشته شده، دریافتهاست که از یک سو مفهوم ضرر و از سوی دیگر ویژگی های نوپدیدی و نیز گستردگی خسارات ناشی از ضرر باید در راستای پیاده سازی قاعدهپیش گفته به دقت مورد توجه نظام حقوقی کشورمان قرار گیرد.

لاضرر، مسئولیت مدنی، خسارت، آلودگی های زیست محیطی، نظام حقوقی