نقش و مشارکت سازمان های مردم نهاد در توسعه حقوق محیط زیست

مشارکت را می توان فرآیندی برای آموزش مردم به شرکت در اتخاذ تصمیمات گروهی و در عین حال سهیم شدن در مسئولیت ها دانست کهامروزه بیشتر در کنار واژه توسعه بکار گرفته می شود که ازآن با عنوان «توسعه مشارکتی» یاد می شود و تمامی ابعاد توسعه اعم از سیاسی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در بر می گیرد. واقعیت امر این است که امروزه گذر به شیوه مشارکتی در تصمیم گیری ها ، برنامه ریزیو ادارة امور، گریزناپذیر و ضروری بنظر می رسد زیرا از یک سو ظرفیت ها برای جلب مشارکت و حضور مردم بالا رفته است و ازسوی دیگرمسائل پیچیده تر از آن هستند که به وسیله تعداد معدودی قابل حل باشند. امروزه ارتباط مردم با حکومت و دولت ها و جلب مشارکت هرچه بیشتر مردم در امور مختلف از طریق نهادهایی صورت می گیرد که به سازمان های مردم نهاد معروف گردیده اند و به عنوان نهادهاو موسساتی کارآمد و مکمل بخش دولتی در تأمین اهداف توسعه از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشند. با پیروزی انقلاب اسلامی،مشارکت سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مردم به صورت جدی مورد توجه قرار گرفت. بر همین اساس در تدوین برنامه سوم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی کشور«تمرکز زدایی» و «شناسایی و واگذاری وظایف و فعالیت های دستگاه های اجرایی به بخش غیر دولتی با هدف رها سازی دولت از تصدی های غیرضروری جلب مشارکت مردم در اداره کشور» مورد توجه خاص گرفت. برنامه چهارم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران نیز در تداوم برنامه سوم ، از یک سو «توسعه مشارکت مردم در امور کشور» را در راستای ایجاد زمینه مناسب برای رشد و توسعه کشور، افزایشکارآیی و بهره وری دستگا ه های اجرایی و تقویت امور حاکمیتی دولت مورد توجه ویژه قرار دادهاست و از سوی دیگر سیاست «حفظ و ارتقای سرمایه اجتماعی، ارتقای رضایت مندی عمومی و گسترش کمی و کیفی نهادهای مدنی» را جهت توسعه پایدار کشوردنبال می نماید. این مقاله ابتدا نقش و مشارکت سازمان های مردم نهاد را در توسعه بیان می نماید و سپس بهطور اجمالی عملکرد سازمان های مردم نهاد را در توسعه به خصوص در توسعه حقوق محیط زیست بررسی می نماید تامشارکت و نقشسازمان های مردم نهاد را در توسعه حقوق محیط زیست ارزیابی نماید . در پایان به بیان این مطلب می پردازد که سازمان های مردم نهادچقدر و چگونه می توانند در توسعه حقوق محیط زیست مشارکتو نقش داشته باشند و راهکارهای عملی آن چه می باشد.

Keywords:

توسعه پایدار , حقوق محیط زیست