سجاد محمدی جوزانی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خصوصی، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری
فردین عوض پور هیبت لو - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق خانواده، دانشگاه علوم قضایی و خدمات اداری

در فقه اسلامی اصولا حق انحلال نکاح با زوج است. در نکاح دائم از طریق طلاق و در نکاح منقطع از طریق بذل مدت. اما به دلیل اینکه سرنوشت زوجه بصورت مطلق به تصمیم زوج گره نخورد قانون مدنی در ماده 1130 تصریح نموده است که در صورت عسر و حرج زوجه ، ایشان می تواند از حاکم الزام زوج به طلاق را بخواهد و در صورت امتناع زوج، حاکم خود زوجه را طلاق می دهد. در مقابل قانون مدنی در خصوص عسر و حرج در نکاح منقطع ساکت است و حکمی ندارد و اینکه آیا در نکاح منقطع بخصوص از نوع طویل المدت آن نیز در صورت عسر و حرج زوجه امکان الزام زوج به بذل مدت و در صورت امتناع وي، حکم به بذل مدت توسط حاکم وجود دارد یا خیر با ابهام رو به رو هستیم. به نظر می رسد در این خصوص با توجه به عمومیت قاعده نفی عسر و حرج و قاعده لاضرر میتوان از ماده 1130 وحدت ملاك گرفت و حکم آنرا در نکاح منقطع نیز جاري ساخت.

نکاح منقطع، بذل مدت، الزام به بذل مدت، قاعده نفی عسر و حرج