زهرا صیادی آذر - دانشگاه مراغه
عبدالله جوانمرد - دانشگاه مراغه
فریبرز شکاری - دانشگاه مراغه
امین عباسی - دانشگاه مراغه
مصطفی امانی ماچیانی - دانشگاه مراغه

به‌منظور بررسی اثر کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی بر خصوصیات کمّی و کیفی علوفه سورگوم Sorghum bicolor L.)) رقم اسپیدفید، آزمایشی در سال زراعی 1395 به‌صورت کرت­های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 15 تیمار و سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه اجرا شد. فاکتور اصلی شامل رژیم‌های مختلف آبیاری (آبیاری بعد از 60 ، 100 و 140 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس A) و فاکتور فرعی شامل (کود زیستی بیوسوپر و فسفات بارور 2، 100 درصد کود شیمیایی، کود زیستی+ 75 درصد شیمیایی، کود زیستی+ 50 درصد شیمیایی، کود زیستی+ 25 درصد شیمیایی) بودند. نتایج نشان داد بیش‌ترین میزان عملکرد علوفه خشک (8/26 تن در هکتار) با مصرف 100 درصد کود شیمیایی بدون اختلاف معنی‌دار با تیمار کود زیستی+ 75 درصد کود شیمیایی به‌دست آمد. هم‌چنین کم‌ترین میزان عملکرد علوفه خشک (6/20 تن در هکتار) نیز با کاربرد انفرادی کود زیستی حاصل شد. با افزایش دور آبیاری از میزان عملکرد علوفه خشک سورگوم کاسته شد. به‌طوری‌که میزان عملکرد علوفه خشک در دور آبیاری اول نسبت به دور آبیاری دوم و سوم به‌ترتیب 04/10 و 44/26 درصد افزایش یافت. بیش‌ترین میزان ماده خشک قابل هضم، کل ماده غذایی قابل هضم، ارزش نسبی تغذیه­ای و انرژی ویژه شیردهی با کاربرد تلفیقی کود زیستی+ 25 درصد کود شیمیایی به‌دست آمد. هم‌چنین بیش‌ترین میزان شاخص­های CP، WSC، DMI، DMD، TDN، RFV، NEL و نسبت برگ به ساقه در دور آبیاری سوم (140 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر) مشاهده شد. هم‌چنین نتایج نشان‌دهنده این است که با افزایش دور آبیاری میزان ADF و NDF کاهش یافت. به‌طوری‌که میزان ADF و NDF در دور سوم نسبت به دور اول آبیاری 29/10 و 95/5 درصد کاهش یافت. به‌طور کلی کاربرد تلفیقی کودهای زیستی و شیمیایی منجر به افزایش عملکرد علوفه خشک و بهبود کیفیت آن در شرایط تنش خشکی گردید.

ازتو باکتر, انرژی ویژه شیردهی, بیوسوپر, دیواره سلولی, کربوهیدرات های محلول در آب