محمدجواد هراتی - دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه بوعلی سینا همدان
روح اله مهدی زاده - دانشجوی دکتری تاریخ انقلاب اسلامی دانشگاه بوعلی سینا همدان

نگاه ساختاری در تبیین وقوع انقلاب­ها در چارچوب­ تئوری انقلاب از مهمترین رویکردهای پژوهشگران به حوزه مطالعات انقلاب می­باشد. با وقوع انقلاب اسلامی ایران این صاحب­نظران به تجدیدنظر در چشم­انداز نظریه­پردازی خود نسبت به انقلاب ایران پرداختند. از شاخص­ترین این افراد در این رویکرد، تدا اسکاچپول است که نظریه دولت رانتیر و اسلام شیعی را درباره انقلاب اسلامی ایران مطرح نمود. از این رو هدف مقاله «مقایسه انقلاب اسلامی ایران(1979) و انقلاب مصر(2011)» بر اساس مدل نظری اسکاچپول می­باشد. سعی بر آن است تا به این پرسش پاسخ داده شود که آیا نظریه اسکاچپول می­تواند انقلاب ایران و مصر را توأمان مورد تبیین قرار دهد. نتایج حاکی از آن است که انقلاب مصر در برخی از زمینه­ها بر اساس نظریه اسکاچپول با انقلاب ایران همخوانی دارد و در برخی از آن تفاوت­های چشمگیری وجود دارد، بنابراین بر اساس این تفاوت ها انقلاب مصر نتوانست از مدار انقلاب سیاسی عبور کند و به یک انقلاب اجتماعی بدل گردد.  

Skocpol theory, Islamic revolution of Iran, Egyptian revolution, نظریه اسکاچپول, انقلاب اسلامی ایران, انقلاب مصر