تناوب سببی و ضدسببی در زبان کردی (گویش سورانی)

مسئلة تناوب سببی و ضدسببی در کانون پژوهش‌های نظری در حوزة ساختار موضوعی در سطح روابط نحو و معناشناسی قرار دارد. در تبیین این تناوب، دو دیدگاه عمدة گذرایی­زدایی و سببی­سازی بر این عقیده هستند که دو گونة این تناوب دارای مدخل‌های متمایز واژگانی نمی­باشند. به عبارت دیگر، بر اساس این دو رویکرد، هر کدام از گونه­های این تناوب از مدخل واژگانی گونة دیگر مشتق می­شود. در این پژوهش با استناد به داده­های زبان کردی گویش سورانی نشان می‌دهیم که در تناوب سببی و ضدسببی رابطة اشتقاقی دو طرفه وجود ندارد بلکه هر دو گونه از یک مدخل واژگانی خنثی مشتق می­شوند. در لابلای این تحلیل، در سطحی زبان­ویژه، به بررسی وجود تنوع ساخت­واژی بر گونه‌های این تناوب­، محدودیت­های فعلی انتخابی افعال در هر دو گونه و توزیع گروه حرف ­اضافه در ارتباط با موضوع بیرونی پرداخته می‌شود. در این پژوهش استدلال می­شود که عاملیت و سببیت در سطوح مختلف به ساخت معرفی می­شوند و تفاوت مجهول و گونة ضدسببی در فرافکن هستة جهت می­باشد؛ به این صورت که مجهول دارای هستة جهت ولی ضدسببی فاقد این هسته می‌باشد. 

Keywords:

تناوب (ضد) سببی , (نا)گذرایی , ساخت موضوعی , مجهول , زبان کردی