نقد و پردازش اصول رمانتیسم جامعه‌گرا در شعر ژاله قائم‌مقامی و نازک الملائکه

یکی از مکاتب ادبی پرطرفدار معاصر، مکتب رمانتیسم است که ابتدا به مسائل شخصی افراد می­ پرداخت؛ امّا به خاطر اوضاع نامناسب سیاسی و اجتماعی، به تدریج از حالت فردگرایانه به سمت اجتماع، سوق یافت و حالتی جامعه ­گرا به خود گرفت. گرچه پیدایش مکتب رمانتیسم در ادبیّات فارسی و عربی، زمینه‌های مشترک زیادی ندارد؛ ولی همگونی‌های زیادی میان پیروان این مکتب ادبی در فارسی و عربی به چشم می‌خورد. نازک­ الملائکه و ژاله قائم‌مقامی از جمله شاعرانی هستند که اشعار آن‌ها دارای چنین صبغ ه­ای است. اشتراک‌هایی در مضمون و سـبک شعری‌شان است، نشان می‌دهد که اشعار در ابعاد محتوا، قالب و زبان، از شعر دورۀ رمانتیک اروپا، تأثیر پذیرفته است. مقالۀ حاضر در‎صدد ‎است با روش توصیفی- تحلیلی، اصول رمانتیسم جامعه‌گرا در اشعار ژاله قائم‌مقامی و نازک­ الملائکه را مورد تحلیل و تبیین قرار دهد به همین منظور، ویژگی‌هایی چون احساس اجتماعی، توجّه به نابرابری­های اجتماعی، تضاد طبقاتی، فقر، افول جامعه، زن و مسائل پیرامون آن، ایده ­آلیسم و آرمان‌گرایی در شعر این دو شاعر، مورد بررسی قرار گرفته است. نگارنده در صدد آن است تا به این پرسش­ ها پاسخ دهد که مهم­ترین مسائلی که در اشعار این دو شاعر مطرح می ­شود، چیست؟ و چه وجوه تشابهی بین این دو شاعر وجود دارد؟

Keywords:

رمانتیسم جامعه‌گرا , نازک الملائکه , ژاله قائم‌مقامی , نابرابری‌های اجتماعی , زنان