علی پورجنایی - دانشجوی کارشناسی ارشد آبخیزداری، دانشگاه هرمزگان
احمد نوحه گر - دانشیار گروه آبخیزداری، دانشگاه هرمزگان
سعید چوپانی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان
محمد نکوامال کرمانی - کارشناس ارشد مرکز تحقیقات کاربردی هواشناسی هرمزگان

شناخت دقیق پارامترهای هیدروژئولوژیکی آبخوان و نیز اطلاع از وضعیت بیلان آب زیرزمینی در یک حالت ماندگار مهمترین شرط بهرهبرداری پایدار منابع آب زیرزمینی میباشد. جهت رسیدن به این اهداف یکی از مقرون به صرفهترین و کمهزینه ترین روشها، استفاده از مدلسازی ریاضی آبخوان میباشد. یکی از این مدلها که امروزه کاربرد زیادی در شبیهسازی آب زیرزمینی دارد، مدل ریاضی MODFLOWمیباشد. بنابراین مدل مذکور در آبخوان دشت سرزه رضوان واقع در استان هرمزگان و شمال غرب بندرعباس، به دلیل اهمیتی که از لحاظ کشاورزی، معیشتی و کیفیت آب دارد، جهت برآورد ضرایب هیدرودینامیکی آبخوان و محاسبات بیلان آبی در شرایط ماندگار مورد استفاده قرار گرفت. بدین منظور مدلMODFLOW ابتدا با یک دوره ی زمانی 30 روزه (اردیبهشتماه 78 در شرایط ماندگار به منظور تصحیح هدایت هیدرولیکی آبخوان و تعیین بیلان هیدروژئولوژیکی در شرایط ماندگار، و سپس با یک دورهی زمانی 90 روزه (اردیبهشت، خرداد و تیرماه 1378 ) در شرایط غیرماندگار جهت تصحیح ضریب ذخیرهی آبخوان واسنجی گردید. جهت واسنجی مدل به منظور تخمین هدایت هیدرولیکی و ضریب ذخیرهی آبخوان از کدPEST و همچنین جهت واسنجی مدل به منظور محاسبهی بیلان در شرایط ماندگار از روش دستی (سعی و خطا) استفاده گردید. در حین واسنجی مدل برای تخمین هدایت هیدرولیکی آبخوان، ضریب همبستگی بین سطح تراز آب محاسباتی و مشاهداتی 0/95 و برای تخمین ضریب ذخیره ی آبخوان این ضریب 0/98 برآورد گردیده که نشان از کالیبره مدل با دقت بالا میباشد. از طرفی واریانس بین هدهای هیدرولیکی محاسباتی و مشاهداتی حین کالیبرهی دستی مدل جهت تعیین بیلان هیدروژئولوژیکی برای شرایط ماندگار، 0/02478815 می باشد نتیجه ی این مدلها، مشخص شدن مناطق هیدروژئولوژیکی آبخوان و نیز تعیین بیلان آبی در شرایط ماندگار جهت کمک به مدیریت منابع آب زیرزمینی میباشد.

ضرایب هیدرودینامیکی، سرزه رضوان، بیلان هیدروژئولوژیکی PEST ،MODFLOW