واکاوی صدامعنایی در قرآن کریم با تکیه بر نظریۀ اشتقاق ابنجنی مطالعۀ موردی ترکیب آواهای (ح، ر، م)
عنوان مقاله: واکاوی صدامعنایی در قرآن کریم با تکیه بر نظریۀ اشتقاق ابنجنی مطالعۀ موردی ترکیب آواهای (ح، ر، م)
شناسه ملی مقاله: JR_NRGS-8-2_009
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_NRGS-8-2_009
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
رویا اسماعیلیان - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
عباس اقبالی - دانشیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
علی بشیری - استادیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
خلاصه مقاله:
رویا اسماعیلیان - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عرب، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
عباس اقبالی - دانشیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
علی بشیری - استادیار زبان و ادبیات عرب، دانشگاه کاشان، کاشان، ایران
یکی از مسائلی که ابوالفتح عثمان ابن جنی زبان شناس (وفات 392ق) مطرح میکند، مساله منشاء زبان و دلالت ذاتی آوای الفاظ بر معنا است که از دیرباز در یونان باستان مطرح بوده و به نظریه (صدامعنایی) معروف است. وی مدعی ارتباط معنایی میان مشتقاتی است که تعداد و نوع حروف اصلی آنها یکسان ولی در ترتیب متفاوتند. واکاوی و شناخت جوانب این پدیده، مایه دریافت دقیقتر مدلول و مفاهیم واژگان است و این نوع واژهشناسی میتواند مقدمهای برای شناخت دالها و مدلول و پیامهای متون هدفمند، از جمله تفسیر آیات شریفه قرآن باشد. در این جهت، جستار حاضر براساس نظریه ابن جنی به واکاوی یکی از مشتقات قرآنی که از آواهای (ح،ر،م) برگرفته، پرداخته است و به تبیین تناسب معنایی واژگانی آواها از رهگذر توصیفی ـ تحلیلی برآمده است. از یافتههای این پژوهش میتوان به اعجاز معنوی آوا در تفهیم و اقناع مخاطب، اعجاز کمینهگویی قرآن در تجسیم مفاهیم انتزاعی با کمترین صوت اشاره کرد، چراکه مشتقات با واجهای یکسان، معانی مرتبطی دارند. مثلا تمام ترکیبهای متفاوت (ح،ر،م) به مثابه یک دال بر مدلولهایی قبیل حرارت پنهان، کثرت، بست و قوت هستند.
کلمات کلیدی: قرآن کریم, معناشناسی آوایی, صدامعنا, اشتقاق, ابن جنی
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1148309/