گسترش معنایی فعل «زدن» محصول مجاز یا استعاره؟ تحلیلی در چهارچوب الگوی چندمعنایی چهارمقولهای
عنوان مقاله: گسترش معنایی فعل «زدن» محصول مجاز یا استعاره؟ تحلیلی در چهارچوب الگوی چندمعنایی چهارمقولهای
شناسه ملی مقاله: JR_JRLU-11-2_010
منتشر شده در در سال 1398
شناسه ملی مقاله: JR_JRLU-11-2_010
منتشر شده در در سال 1398
مشخصات نویسندگان مقاله:
فاطمه بهرامی - استادیار گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران
بهناز شیخانیان پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران
خلاصه مقاله:
فاطمه بهرامی - استادیار گروه زبانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران
بهناز شیخانیان پور - دانش آموخته کارشناسی ارشد زبانشناسی، دانشگاه شهید بهشتی تهران، ایران
پژوهش حاضر، روشهای گسترش معنایی فعل «زدن» را، با تأکید بر دو فرایند مهم استعاره و مجاز و بر اساس نظریۀ چندمعنایی چهارمقولهای ریمر (2005) بررسیکرده است. مطالعه از نوع توصیفی- تحلیلی بوده و دادهها به شیوۀ کتابخانهای و از فرهنگ هشتجلدی سخن گردآوری شدهاند. تحلیل شواهد، حاکی از آن است که هر چهار مقوله پیشنهادی ریمر، در گسترش معنایی فعل زدن دخیلاند. همچنین، تحلیل نشان میدهد که کلانالگوی ریمر، از انعطاف لازم در تبیین تمامی تنوعات معنایی «زدن» منطبق با شواهد زبانویژه فارسی برخوردار است؛ این انعطافپذیری از دو جنبه قابل طرح است: نخست مثالهایی که گسترش معنایی ویژهای در فارسی را بازنمایی میکنند؛ اما بهراحتی ذیل یکی از زیرطبقههای پیشنهادی ریمر واقع میشوند، و دوم مواردی از گسترش معنا که نیازمند افزودن زیرطبقهای خاص به الگوی ریمر، هستند. درنهایت، بررسی دامنۀ تنوعات معنایی «زدن» در فارسی بهصراحت نشان میدهد از میان دو ابزار اصلی استعاره و مجاز بهعنوان عوامل زیربنایی دخیل در گسترش معنایی، عامل مجاز با فاصله فاحشی نسبت به استعاره در ایجاد تنوع معنایی برای این فعل در زبان فارسی دخیل است و معنایی متعددی محصول تأثیر مجاز یا پسامجازها است.
کلمات کلیدی: فعل «زدن», نظریۀ چندمعنایی چهارمقولهای, گسترش معنا, استعاره, مجاز
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1148401/