علی اکبر وقار - دانشجوی کارشناسی ارشد رشته بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، منابع طبعی و کویر شناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
کاظم کمالی علی آباد - استادیار گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، یزد، ایران
آفاق تابنده ساروی - استادیار گروه علوم محیط زیست، دانشکده کشاورزی، منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران

هایدرانجیا ماکروفیلا یکی از مهمترین محصولات گلخانه ای در سراسر جهان است که دارای زیبایی فوق العاده بوده و نظر به pH خاک گل های آن رنگ های مختلف از قبیل صورتی، آبی، سفید، بنفش وغیره را به خود اختیار میکند. این گل دارای ارزش اقتصادی زادی بوده و به منظور دکوراسیون باغ ها، آپارتمان ها، محوطه خانه و همچنان به عنوان گل های قطع شده و گیاه دارویی تولید میشود. این گیاه به روش های مختلف تکثیر می شود که مؤثر ترین آن استفاده از تکنیک کشت بافت است. در این پژوهش جهت ریز ازدیادی این مرحله از تکنیک غیر فعال سازی جوانه انتهایی گیاهچه ها استفاده شده است. گیاهچه های دارای جوانه های انتهایی فعال و غیر فعال در محیط کشت MS حاوی غلظت های مختلف سیتوکنین BAP کشت گردیده و در تیمار پنجم، که در آن گیاهچه ها با جوانه انتهایی غیر فعال در غلظت 1 میلی گرم در لیتر BAP کشت شده بود بیشترین پرآوری را داشته که میانگین تعداد شاخه 7/16، تعداد برگ 24/16 بوده است و بیشترین طول شاخه در تیمار های 7 و8 که گیاهچه های دارای جوانه انتهایی فعال در غلظت های 0/25 و BAP 0/5 بود مشاهده شد.

پرآوری، غیرفعال سازی، هایدرانجیا ماکروفیلا، هورتنسیا