عبداله جوانمرد - دانشیار گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی، دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه
محمد حقانی نیا - دانشجوی دکتری اگروتکنولوژی- اکولوژی گیاهان زراعی، گروه مهندسی تولید و ژنتیک گیاهی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه

به منظور بررسی اثر روشهای مختلف خاک ورزی بر همگنی رشد و تسهیل در خروج غده های چغندرقند و خصوصیات فیزیکی خاک، آزمایشی سه ساله به صورت طرح بلوکهای کامل تصادفی با 4 تیمار و 4 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی میاندوآب در سالهای زراعی 1394-97 اجرا شد. تیمارها شامل شخم با گاوآهن برگرداندار به عمق 25 - 30 سانتیمتر درپائیز + دیسک و ماله در بهار، شخم با گاوآهن چیزل به عمق 25 - 30 سانتیمتر در پائیز+ دیسک و ماله در بهار، زیرشکن به عمق 35 -40 سانتیمتر + شخم با گاوآهن برگرداندار در عمق 15 - 20 سانتیمتر و شخم با گاوآهن برگرداندار به عمق 15 - 20 سانتیمتر در پائیز + دیسک و ماله در بهار (شاهد) بود. نتایج نشان داد روشهای مختلف خاک ورزی تأثیر معنیداری برویژگیهای فیزیکی خاک نداشتند. بیشترین میزان عملکرد ریشه 47/56) تن در هکتار) به شخم با زیرشکن در عمق 35-40 سانتیمتر+ گاوآهن برگرداندار و بعد از آن به شخم با گاوآهن برگرداندار در عمق 25-30 سانتیمتر 44/73) تن در هکتار) تعلق داشت. کمترین میزان تلفات برداشت مکانیزه به ترتیب به شخم با زیرشکن+ گاوآهن برگردان دار 0/866) تن در هکتار) و گاوآهن برگرداندار در عمق 25-30 سانتیمتر 0/958) تن در هکتار) مربوط بود. در نتیجه می توان بیان کرد که روش مختلف خاک ورزی موجب بهبود خصوصیات رشدی چغندرقند شده ولی اثر اندکی بر ویژگیهای فیزیکی خاک گذاشت.

خاک ورزی، شاخص مخروطی، عملکرد ریشه، تلفات برداشت.