بررسی ارتباط میان عملکرد دانه و برخی صفات کیفی دانه ذرت (Zea mays L.) در پاسخ به رقم، تاریخ کاشت، تنش های خشکی و نیتروژن

در غلات افزایش عملکرد دانه همراه با بهبود کیفیت یکی از اهداف مهم می باشد. هدف این تحقیق اندازه گیری برخی صفات کیفی و ارتباط آنها با عملکرد دانه، تحت تأثیر تیمارهای آبیاری، تاریخ کاشت، رقم و نیتروژن میباشد. آزمایش به صورت اسپلیت-اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. فواصل آبیاری به عنوان عامل اصلی، تاریخ کاشت به عنوان فاکتور فرعی، ارقام ذرت و میزان کود نیتروژن به عنوان تیمارهای فاکتوریل، در نظر گرفته شدند. عملکرد دانه در تیمار آبیاری بیشتر 2408,5، کود نیتروژن 1003,4، تاریخ کاشت متداول 4075 و رقم KSC260 960,4 کیلوگرم/هکتار بیشتر بود. در تیمارهای کم آبیاری میزان نشاسته و روغن در دانه با افزایش کود نیتروژن به ترتیب 3,32 و 0,605 درصد ماده خشک کاهش یافت. میزان پروتئین در تیمار آبیاری کمتر در مقایسه با تیمار آبیاری مطلوب، در شرایط کاربرد کود نیتروژن نسبت به تیمار بدون کود به میزان 0,78 درصد افزایش یافت .(P ≤ 0. 05) ارتباط مثبت و معنیداری میان عملکرد و مجموع صفات کیفی مشاهده شد .(R2=23 %, P ≤ 0.05) نتایج تحقیق حاضر نشان داد با وجودارتباط مستقیم و معنادار میان عملکرد دانه و صفات کیفی، تغییرات این صفات بیش از عملکرد دانه تحت تأثیر روابط میان آب و نیتروژن قرار دارد بطوریکه میزان نشاسته و روغن دانه ذرت در شرایط کاربرد کود در آبیاری مطلوب افزایش می یابد در حالیکه تحت شرایط تنش آبی، کاربرد کود موجب کاهش روغن و در مقابل افزایش پروتئین می گردد. مسلما لازم است در این باره تحقیقات بیشتر با در نظر گرفتن سطوح بیشتر از هر عامل انجام گیرد.

Keywords:

پروتئین , روغن , عملکرد دانه , نشاسته