سیدبشیر فاضلی - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
افراسیاب راهنماقهفرخی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز
پیمان حسیبی - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز

به منظور بررسی اثر شدت نور، دمای محیط و مدت تنش غرقابی بر درصد زنده مانی گیاه ماش آزمایشی گلدانی به صورت فاکتوریل با سه فاکتور و در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار اجرا شد. فاکتور اول شامل دو رقم ماش هندی و عمرانی و فاکتور دوم سه سطح از تنش غرقابی به مدت 24، 48 و 72 ساعت بود. فاکتور سوم نیز در سه سطح و شامل نور کم دمای پایین، نور کم دمای بالا و نور شدید دمای بالا بود. در کل افزایش نور و دما منجر به خسارت بیشتر تنش غرقابی در هر دو رقم شد. در شرایط طبیعی رشد گیاه ماش (دمای بالا و نور شدید) تنش غرقابی به مدت 48 ساعت منجر به از بین رفتن بیش از 95 در صد گیاهان شد ولی در دمای پایین و شدت نور کم پس از 72 ساعت تنش غرقابی تنها حدود 7 درصد گیاهان از بین رفتند. به طور کلی در شرایط مزرعه تنش غرقابی بیش از 24 ساعت میتواند منجر به مرگ گیاه ماش شود. در آزمایش دوم این دو رقم در مراحل رشدی رویشی، گلدهی و پرشدن دانه به صورت مجزا و هرسه مرحله باهم به مدت 24 ساعت تحت تنش غرقابی قرار گرفتند و تنش غرقابی منجر به مرگ هیچ یک از گیاهان نشد.، ولی منجر به کاهش شدیدی در عملکرد دانه شد.

تنش غرقابی، دما، شدت نور، ماش