سحر صدری - کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
نادعلی باقری - دانشیار پژوهشکده فناوری های زیستی گیاهان دارویی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
علی دهستانی کلاگر - استادیار پژوهشکده زیست فناوری کشاورزی طبرستان دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
محمدعلی تاجیک قنبری - دانشیاردانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری

گیاه بیلهر((Dorema aucheri گیاهی مرتعی که خواص دارویی بسیاری دارد. تکثیر این گیاهاز طریق بذر و در رویشگاه های طبیعی صورت می گیرد. این گیاه یکی از گونه های دارویی منحصر به فرد بومی ایران میباشد که کاربرد زیادی در داروسازی وپزشکی دارد. با توجه به مصرف بی رویه گیاه بیلهر، این گیاه در خطر انقراض می باشد لذامطالعه ریزازدیادی این گیاه از طریق تکنیک های کشت بافت ضروری است. هدف از انجام این پژوهش بررسی تاثیر ترکیب تنظیم کننده های رشد گیاهی(BAP، NAA و (2,4-D در القای کالوس با استفاده از ریز نمونه های برگ لپه ایی،کوتیلدون وریشه گیاه بیلهرمی باشد. در این آزمایش از محیط کشت MSبرای ارزیابی وزن و درصد کالوس زایی استفاده شد. ریزنمونه ها برای کالوس زایی تحت شرایط تاریکی و در دمای 25 درجه سانتی گراد در انکوباتور نگهداری شدند. مقایسه میانگین نشان داد که ترکیب های هورمونی T2، T3، T4 و T7برای ریزنمونه برگ لپه ای وزن کالوس کمتری داشت اما این ترکیبات هورمونی برای ریزنمونه های کوتیلدون و ریشه وزن کالوس بیشتری را داشتند. همچنین ترکیب های هورمونی T4، T5، T6 و T7برای ریزنمونه های مختلف(برگ لپه ای، کوتیلدون وریشه) درصد کالوس زایی بالایی را نشان دادند. اما ترکیب های هورمونی T2 و T3 به جز برای ریزنمونه برگ لپه ای (که درصد کالوس زایی کمتری نشان داد) برای ریزنمونه های کوتیلدون و ریشه درصد کالوس زایی بالایی داشتند.

بیلهر، کالوس، BAP، NAA