بهنام بخشی - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، زابل، ایران
سیده شکیبا شاهمرادی - موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
محمدرضا نارویی راد - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، زابل، ایران
احمد قاسمی - بخش تحقیقات علوم زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی سیستان، سازمان تحقیقات، آموزش وترویج کشاورزی، زابل، ایران

واریته های بومی جو منبع عظیمی از ژنهای مقاومت در برابر تنش های محیطی می باشند. مطالعه این تنوع در شرایط تنش های محیطی به شناسایی واریته های متحمل و شناسایی صفات موثر در تحمل به تنش کمک خواهد کرد. بر این اساس 419 واریته از کلکسیون جو زراعی با منشاء مناطق بیابانی ایران برای 22 صفت کمی در شرایط تنش خشکی با استفاده از تجزیه همبستگی وتجزیه مسیر مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج نشان داد صفات ارتفاع بوته و طول و قطر پدانکل از مهمترین صفات تاثیرگذار درخصوصیات کمی سنبله و در نهایت عملکرد دانه در شرایط تنش خشکی هستند. همچنین ارتباط کمی طول کولئوپتیل و طول پدانکل با عملکرد دانه، آنها را به عنوان نشانگر های مورفولوژیکی مناسب در بین این واریته ها برای قابلیت عملکرد دانه بالاتر در شرایط تنش خشکی معرفی کرد. نتایج تجزیه مسیر نشان داد که بیشترین اثر مستقیم بر عملکرد دانه را عملکرد بیولوژیکی دارد. قطر ساقه در مرحله رسیدگی و روز تا رسیدگی بیشترین اثر غیر مستقیم را از طریق عملکرد بیولوژیکی بر عملکرد دانه دارند. پس از عملکرد بیولوژیکی، تعداد دانه در سنبله بیشترین اثر مستقیم را بر عملکرد دانه نشان داد.

جو، واریته بومی، همبستگی، تجزیه مسیر